Geologia historyczna (dla II r. kier. geologia poszukiwawcza)

obowiązkowe

Ćwiczenia mają na celu przedstawienie na wybranych przykładach metod odczytywania geologicznej historii Ziemi, zilustrowania dziejów planety i ewolucji życia . Systematyczny przegląd zapisu stratygraficznego poprzedza wprowadzenie dotyczące zasad datowania skał i procesów oraz klasyfikacji stratygraficznej.

Celem ćwiczeń jest praktyczne zaznajomienie uczestników zajęć z wybranymi aspektami dziejów Ziemi. Ćwiczenia realizowane są w dwóch blokach: ćwiczenia wstępne i ćwiczenia systematyczne. Blok ćwiczeń wstępnych dotyczy metod klasyfikacji stratygraficznych (lito-, bio-, chronostratygrafia, geochronologia) oraz metod określania wieku względnego i bezwzględnego skał i procesów. Na zajęciach wstępnych wykonywane są także ćwiczenia graficzne poświęcone interpretacji wybranych parametrów środowiska (głębokość, zasolenie, temperatura, energia, natlenienie) oraz interpretacjom paleogeograficznym na podstawie danych biogeograficznych, klimatycznych, paleomagnetycznych i geotektonicznych. Pozostałe ćwiczenia skupiają się na systematycznym omówieniu wykształcenia systemów fanerozoiku, ze szczególnym naciskiem na: charakterystyczne i stratygraficznie ważne grupy skamieniałości (oznaczanie okazów oraz przegląd kolekcji dydaktycznej), pracę nad wybranymi profilami Europy (korelacja, porównanie, interpretacja różnic facjalnych w formie ćwiczeń graficznych), rekonstrukcje paleogeograficzne na podstawie danych biogeograficznych, facjalnych, paleomagnetycznych i geotektonicznych (ćwiczenia graficzne), oraz ewolucję geotektoniczną Europy w trzech najważniejszych cyklach sedymentacyjno-diastroficznych fanerozoiku (kaledoński, waryscyjski, alpejski) (ćwiczenia graficzne). Dodatkowo podczas zajęć dyskutowane i omawiane są: środowisko sedymentacji kambryjskich łupków ałunowych i próba czytania środowisk anoksycznych i przyczyn ich powstawania; ewolucja facjalna paleozoiku platformy wschodnioeuropejskiej, ewolucja orogenu kaledońskiego Wielkiej Brytanii, rekonstrukcja transgresji dewońskiej na szelf Laurusji na podstawie zestawionych okazów litologicznych i paleontologicznych; zagadnienie facji platformowych a facji basenowych na podstawie okazów wieku dewońskiego zestawionych w schemat litofacjalno-batymetryczny; karbońska ewolucja szelfu Laurusji na przykładzie karbonu Wysp Brytyjskich i Polski, uwzględniająca wpływ tektoniki blokowej na obraz facjalny dolnego karbonu; analiza przyczyn cykliczności (auto-/allocykliczność) w sekwencjach węglonośnych karbonu górnego oraz permskich sekwencjach ewaporatowych na podstawie materiałów teoretycznych; analiza wybranych środowisk sedymentacyjnych jury Polski i Europy na podstawie okazów litologicznych i paleontologicznych; ewolucja zapadliska przedkarpackiego na podstawie wybranych profili i okazów litologicznych.

Po ukończeniu przedmiotu student potrafi wymienić w porządku stratygraficznym główne etapy historii Ziemi z uwzględnieniem przemian paleogeograficznych, biotycznych i facjalnych. Na podstawie danych faktograficznych analizuje ewolucję środowisk facjalnych na tle przemian geotektonicznych i historii przemian biotycznych wybranych interwałów w dziejach Ziemi. Zna podstawowe skamieniałości charakterystyczne dla wszystkich systemów fanerozoiku. Zna teoretyczne podstawy oraz ma umiejętność interpretacji zjawisk orogenicznych na podstawie informacji analitycznych. Umie powiązać dane pochodzące z różnych dziedzin geologii w spójną całość umożliwiającą odtworzenie dziejów wybranych obszarów Europy w poszczególnych interwałach stratygraficznych.

Efekty uczenia w obszarze wiedzy:

K_W06 - w zaawansowanym stopniu zna, rozumie i interpretuje procesy oraz zjawiska rozgrywające się w przeszłości i współcześnie na powierzchni Ziemi i w jej wnętrzu

K_W07 - rozumie w zaawansowanym stopniu i umie objaśnić zróżnicowaną budowę geologiczną Polski

K_W08 - w zaawansowanym stopniu zna budowę i historię geologiczną najważniejszych obszarów górskich w Polsce, zna surowce skalne eksploatowane w tych regionach, poznaje ich przeróbkę i zastosowania

K_W10 - w zaawansowanym stopniu zna zasady regionalizacji struktur geologicznych/tektonicznych i modeli rekonstruujących ich geotektoniczną ewolucję

K_W11 - w zaawansowanym stopniu zna główne etapy historii Ziemi z uwzględnieniem przemian paleogeograficznych, biotycznych i facjalnych

K_W12 - zna i rozumie w zaawansowanym stopniu ogólne zagadnienia dotyczące organizmów kopalnych (bezkręgowców, kręgowców, roślin i mikroorganizmów), zna skamieniałości charakterystyczne dla wszystkich systemów fanerozoiku

Efekty uczenia w obszarze umiejętności:

K_U08 - umie analizować na zaawansowanym poziomie zapis kopalny procesów sedymentacyjnych i odtwarzać ich przebieg, rozpoznaje struktury sedymentacyjne i potrafi na ich podstawie wyciągać wnioski o środowisku powstawania skał je zawierających; zgodnie z zasadą aktualizmu geologicznego rekonstruuje i porównuje środowiska sedymentacji w skali lokalnej i regionalnej

K_U09 - potrafi analizować ewolucję środowisk facjalnych na tle przemian geotektonicznych i historii przemian biotycznych wybranych interwałów w dziejach Ziemi; posiada umiejętność interpretacji zjawisk orogenicznych na podstawie informacji analitycznych; umie powiązać dane pochodzące z różnych dziedzin geologii w spójną całość umożliwiającą odtworzenie dziejów wybranych obszarów Europy w poszczególnych interwałach stratygraficznych

K_U10 - potrafi oznaczać skamieniałości do szczebla gromady, rozpoznawać rodzaje poznane na zajęciach i określać na ich podstawie wiek skał

Efekty uczenia w obszarze kompetencji społecznych:

K_K01 - współdziała w grupach laboratoryjnych i na kursach terenowych

K_K06 - zna zasady najprostszego i najefektywniejszego osiągania zamierzonych celów przy wykonywaniu prac geologicznych

K_K07 - rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie

Pisemne kolokwia semestralne.

brak