Ekonomia Polityczna

obowiązkowe

Wymagania wstępne

Wstęp do ekonomii

Mikroekonomia cz. I, cz. II, cz. III

Makroekonomia I, II Wymagania formalne

Student powinien posiadać podstawową wiedzę teoretyczną z mikroekonomii i makroekonomii.

Założenia wstępne

Historia myśli ekonomicznej

Celem nauczania Ekonomii Politycznej jest wyjaśnienie mechanizmów społeczno-politycznych determinujących procesy gospodarowania oraz dokonanie analizy skutków społecznych tych procesów. Zajęcia z tego przedmiotu mają też na celu przygotowanie studentów do bardziej kompleksowego i interdyscyplinarnego sposobu analizowania zjawisk gospodarczych niż ma to miejsce w standardowym ujęciu mikro- i makroekonomii. W realizacji zajęć duża uwaga zostanie położona na zdobywanie nowych umiejętności metodologicznych i na aktywności studentów w trakcie zajęć. Przedmiot ten jest prowadzony w formie wykładów i ćwiczeń, ściśle ze sobą powiązanych tematycznie. Zajęcia są przeznaczone dla studentów II roku, którzy ukończyli podstawowe kursy z mikroekonomii i makroekonomii. Przed przystąpieniem do egzaminu, który ma formę pisemną, niezbędne jest zaliczenie ćwiczeń. Ocena końcowa uwzględnia wyniki egzaminu i ocenę z ćwiczeń.

1. Podstawy metodologiczne i główne nurty ekonomii politycznej (dwa wykłady)

- Ewolucja roli ekonomii politycznej w naukach ekonomicznych;

- Specyficzne cechy i podstawy metodologiczne ekonomii politycznej na tle ekonomii "głównego nurtu";

- Przegląd wybranych nurtów ekonomii politycznej;

- Dlaczego wzrasta zainteresowanie ekonomia polityczną?

2. Ekonomia polityczna wzrostu i rozwoju gospodarczego (dwa wykłady)

- Identyfikacja głównych problemów wzrostu i rozwoju w skali światowej;

- Instytucjonalne podstawy rozwoju gospodarczego;

- Zawodność rynku i zawodność państwa;

- Neoklasyczna ekonomia polityczna i ekonomiczna teoria polityki;

- Wpływ czynników politycznych i instytucji politycznych na rozwój gospodarczy.

- Czy demokracja sprzyja wzrostowi i rozwojowi gospodarczemu?

3. Ekonomia polityczna transformacji postsocjalistycznej (dwa wykłady)

- Obszary badań ekonomii politycznej transformacji;

- Transformacja systemowa jako przykład fundamentalnej zmiany instytucjonalnej;

- Czynniki polityczne reform gospodarczych;

- Przyczyny zróżnicowania sposobów i efektów transformacji w krajach postsocjalistycznych;

4. Ekonomia polityczna bezrobocia

- Bezrobocie a teoria ekonomii - krótki przegląd;

- Bezrobocie jako problem ekonomii politycznej;

- Polityczne aspekty pełnego zatrudnienia wg. Michała Kaleckiego;

- Bezrobocie wg Mancura Olsona;

- Teoria politycznego cyklu koniunkturalnego.

5. Międzynarodowa ekonomia polityczna

- Przyczyny i sposoby przenikania się czynników ekonomicznych i politycznych w kształtowaniu polityki handlowej;

- Dlaczego istnieje protekcjonizm handlowy?

- Handlowe efekty globalizacji i ich ocena

- Interesy ekonomiczo-polityczne a negocjacje handlowe w ramach WTO.

6. Ekonomia polityczna integracji europejskiej

- Przesłanki polityczne i gospodarcze integracji;

- Integracja europejska w świetle teorii wyboru publicznego

- Analiza procesu osiągania kolejnych etapów integracji;

- Ekonomia polityczna integracji europejskiej na przykładzie polityki spójności.

7. Ekonomia polityczna migracji

- Dlaczego ludzie migrują?

- Migracje a funkcjonowanie rynków pracy;

- Ekonomiczne, społeczne i polityczne czynniki migracji w Polsce - PRL i okres transformacji;

- Polityka państwa i Unii Europejskiej a migracje

8. Problemy podziału i nierówności w świetle ekonomii politycznej (dwa wykłady)

- Dlaczego ekonomiści powinni zajmować się nierównościami społeczno-ekonomicznymi?

- Rozwój gospodarczy a nierówności, ubóstwo i wykluczenie społeczne;

- Modele kapitalizmu a nierówności ekonomiczne;

- Instytucjonalne przyczyny ubóstwa;

- Efektywność a sprawiedliwość - dylemat realny czy pozorny?

Literatura obowiązkowa:

M. Kalecki: "Polityczne aspekty pełnego zatrudnienia". W: Dzieła, t. 1, PWE, Warszawa 1979

M. Brzozowski, P. Gierałtowski, D. Milczarek, J. Siwińska-Gorzelak: "Instytucje a polityka makroekonomiczna i wzrost gospodarczy", Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2006, rozdz. 1 i 2

K. Metelska-Szaniawska: "Konstytucyjne czynniki reform gospodarczych w krajach postsocjalistycznych", Wydawnictwa Uniwersytetu warszawskiego, Warszawa 2008, rozdz. 1

J. Wilkin (red.): "Czym jest ekonomia polityczna dzisiaj?", Uniwersytet Warszawski, Wydział Nauk Ekonomicznych, Warszawa 2004

J. Wilkin: "Jaki kapitalizm, jaka Polska?, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995, rozdz. 1,2 i 3

J. Wilkin (red.): "Efektywność a sprawiedliwość", Wydawnictwo Key Text, Warszawa 1997, rozdz. 1

P. Kaczmarczyk: "Migracje zarobkowe Polaków w dobie przemian", Wydawnictwa Uniwersytetu warszawskiego, Warszawa 2005, część I

J.J. Michałek: "Przesłanki i konsekwencje protekcjonizmu handlowego". W: "Ekonomia dla prawników i nie tylko" Pod red, M. Bednarskiego i J. Wilkina, rozdz. 10

R. Dahrendorf: "Perspektywy rozwoju gospodarczego, społeczeństwo obywatelskie i wolność polityczna". W: "U podłoża globalnych zagrożeń. Dylematy rozwoju." Pod red. J. Daneckiego i M. Daneckiej

P. Krugman, M. Obstfeld: "Międzynarodowe stosunki ekonomiczne", PWN, Warszawa 1997 (lub 2008), Wstęp i rozdz. 9

Literatura uzupełniająca

J. K. Galbraith: "Godne społeczeństwo. Program troski o ludzkość" PTE i Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa1999

J. A. Caporaso, D.P. Levine: "Theories of Political Economy", Cambridge University Press, Cambridge 1993

T. Kowalik: "Czy sprawiedliwość społeczna kosztuje?", "Ekonomista" 1997, nr 3

A. Wojtyna: "Alternatywne modele kapitalizmu", "Gospodarka Narodowa" 2005, nr 9

T. Persson, G. Tabellini: "Political Economics. Explaining Economic Policy" The MIT Press, 2002

Po ukończeniu wykładu student będzie potrafił przedstawić główne problemy i nurty ekonomii politycznej oraz jej wpływ na politykę gospodarczą. Będzie również potrafił przedstawić analizę roli rządu, instytucji politycznych, mechanizmów zbiorowego podejmowania decyzji, grup interesu, podziału dochodów i bogactwa itp.

KK03, KW01, KW02, KU01, KK01, KK02, KK03

Zajęcia składają się z wykładu i z ćwiczeń. Przed przystąpieniem do egzaminu, niezbędne jest zaliczenie ćwiczeń (uzyskanie przynajmniej oceny dostatecznej z ćwiczeń). Ocena końcowa uwzględnia wyniki egzaminu i ocenę z ćwiczeń. Łącznie z egzaminu i z ćwiczeń można uzyskać maksymalnie 100 pkt.

Egzamin kończący wykład ma formę pisemną i można za niego uzyskać maksymalnie 60 pkt. Warunkiem uzyskania pozytywnej oceny końcowej z przedmiotu jest otrzymanie przynajmniej 31 pkt. z egzaminu.