Semiotyka mediów - studia przypadku

w sali

Semiotyka bada to, jak znaki tworzą znaczenia i sensy. Semiotyka mediów skupia się na tym problemie biorąc za punkt wyjścia różnorodność środków przekazu i związane z nią zróżnicowanie funkcjonowania znaku i, w konsekwencji, powstawania znaczenia. Bazując na teorii strukturalnej Rolanda Barthesa, zajęcia poświęcone będą tematycznie różnym mediom komunikacji, od pierwotnego, jakim jest mowa/język, aż po współczesne media elektroniczne. Analiza skupi się na studiach dobranych dla każdego medium przypadków.

1. Mowa i język. Podstawy semiologii. Czym jest relacja znaczenia? Znak – znaczenie. Znaczące/znaczone. Sens. Syntagma i system. Denotacja i konotacja. Kultura.

2. Sztuki wizualne. Jak znaczą obrazy? Reprezentacja, mimesis. Znaki niemalarskie w malarstwie. Kolor, kompozycja. Temat, narracja. Styl, szkoła, epoka. Ikonologia. Studium przypadku – architektura mówi: Pałac Kultury w Warszawie.

3. Muzyka – o czym mówi i co znaczy muzyka? Muzyka absolutna i programowa. Teorie znaczenia w muzyce od starożytności do współczesności. Muzyka i tekst. Klasycy i romantycy. Style.

4. Literatura – semiotyka literatury. Od języka do narracyjności. Kody literackie: formy, gatunki, rodzaje z punktu widzenia semiologii. Narracja i jej elementy – jak powstaje znaczenie historii? Obrazowanie za pomocą słów. Styl (syntagma) i epoka (system) jako komponenty znaczenia w dziele literackim. Teorie literatury od starożytności.

5. Film – obrazy-opowieści. Synkretyczny charakter medium. Teatr, literatura, muzyka i malarstwo jako źródła sztuki filmowej. Elementy semiologii filmu: kadr, ujęcie, plan, scena, cięcie, montaż. Rola czasu. Kino artystyczne i gatunkowe.

6. Media kultury masowej – od TV do internetu. Socjosemiologia Jeana Baudrillarda. Semiotyka reklamy: znaczenie znaków towarowych. Od mitu do ideologii. Polisemia i semioza. Symulakry i semiologia totalnej mediatyzacji.

Barthes R., Mitologie, przeł. A. Dziadek, Warszawa 2000.

Barthes R., Podstawy semiologii, przeł. A. Turczyn, Kraków 2009.

Barthes R., Mit i znak. Eseje, wyb. J. Błoński, przeł. W. Błońska i in., Warszawa 1970.

Baudrillard J., Społeczeństwo konsumpcyjne - jego mity i struktury, przeł. S. Królak, War-szawa 2006.

Eco U., Semiologia życia codziennego, przeł. J. Ugniewska, P. Salwa, Warszawa 1996

Eco U., Superman w literaturze masowej : powieść popularna - między retoryką a ideologią, przeł. J. Ugniewska, Kraków 2008.

Eco U., Teoria semiotyki, przeł. M. Czerwiński, Kraków 2009.

Jakobson R., W poszukiwaniu istoty języka Wybór pism, Warszawa 1989,

Leach E., Kultura i komunikowanie, przeł. M. Buchowski, Warszawa 2010.

Łotman J., Semiotyka filmu, przeł. J. Faryno, T. Miczka, Warszawa 1983.

red. E. Janus, M.R. Mayenowa, Semiotyka kultury, Warszawa 1977.

Rose G., Interpretacja materiałów wizualnych. Krytyczna metodologia badań nad wizualno-ścią, przeł. E. Klekot, Warszawa 2010.

Uspieński B., Historia i semiotyka, przeł B. Żyłko, Gdańsk 1998.

Znak, styl, konwencja, red. M. Głowiński, Warszawa 1977

Student zna, rozumie i potrafi odnieść do realnych sytuacji komunikacyjnych podstawowe pojęcia i problemy semiologii mediów wymienione w opisie długim.

Zaliczenie na ocenę: praca roczna