Aleksander Wielki w kulturze Zachodu

ogólnouniwersyteckie
uzupełniające

w sali

Wykład poświęcony będzie recepcji osoby i dokonań Aleksandra Wielkiego od

czasów starożytnych po współczesność (literatura, sztuki plastyczne, film) w tradycji

Zachodu.

Wykład poświęcony będzie recepcji postaci Aleksandra Wielkiego od czasów

starożytnych po współczesność w kulturze Zachodu (Europa, USA). Wykład obejmie

zarówno zmieniającą się ocenę postaci i czynów Aleksandra Wielkiego obecną w

pracach historyków czy moralistów, ale także cała gamę opowieści o Aleksandrze w

literaturze różnych języków i krajów oraz w sztukach plastycznych czy filmie.

Diodor Sycylijski, Dzieje Aleksandra Wielkiego [Fontes Historiae Antiquae XLVII],

tłum. A. Pawlaczyk, kom. L. Mrozewicz, Poznań 2020.

Flawiusz Arrian, Wyprawa Aleksandra Wielkiego, tłum. H. Gesztoft-Gasztold,

Wrocław 1973.

Kwintus Kurcjusz Rufus, Historia Aleksandra Wielkiego, tłum. zbiorowe, red. L.

Winniczuk, Warszawa 1976.

Plutarch z Cheronei, Żywot Aleksandra Wielkiego, w: Żywoty sławnych mężów,

tłum. M. Brożek, wstęp, objaśnienia T. Sinko, Wrocław 1955.

Plutarch z Cheronei, O szczęściu czyli dzielności Aleksandra, tłum. i oprac. K.

Nawotka, Wrocław 2003.

Pseudo-Kallistenes, Romans o Aleksnadrze, [Fontes Historiae Antiquae XIV], tłum.

K. Nawotka, Poznań 2014.

Opracowania:

Barnett, G., Emulating Alexander. How Alexander the Great`s Legacy Fuelled

Rome`s Wars with Persia, Barnsley 2017.

Boardman, J., Alexander the Great from his Death to the Present Day, Princeton –

Oxford 2019.

Bosworth, A.B., Baynham, E.J. (eds), Alexander the Great in Fact and Fiction,

Oxford 2000.

Carlsen, J., Alexander the Great in Cassius Dio, (in:) C.H. Lange, J.M. Madsen (eds),

Cassius Dio. Greek Intellectual and Roman Politician, Leiden – Boston 2016, 316-

331.

Cartledge, P., Alexander the Great. The Truth behind the Myth, London 2013.

Cartledge, P., Greenland, F.R. (eds), Responses to Oliver Stone`s Alexander. Film,

History, and Cultural Studies, Madison 2010.

Chaniotis, A., Making Alexander Fit for the Twenty-first Century: Oliver Stone"s

Alexander, (in:) I. Berti, M.G. Morcillo (eds), Hellas on Screen. Cinematic

Receptions of Ancient History, Literature and Myth [HABES Bd. 45], Stuttgart 2008,

184-201.

Dahmen, K., The Legend of Alexander the Great on Greek and Roman Coins,

London – New York 2007.

Djurslev, C.T., The Metal King: Alexander the Great in heavy metal music, Metal

Music Studies 1/1, 2014, 127-141.

Djurslev, C.T., Alexander the Great in the Early Christian Tradition [Bloomsbury

Studies in Classical Reception], London-New York 2020.

Fulińska, A., The missing link? Iconography and literary legend of Alexander the

Great, Studies in Ancient Art and Civilisation 15, 2011, 159-174.

Heckel, W., Tritle, L.A. (eds), Alexander the Great. A New History, Chichester -

Malden, MA – Oxford 2009.

Heckel, W., Yardely, J.C., Alexander the Great. Historical Texts in Translation,

Malden, MA – Oxford – Carlton 2004.

Maddox, D., Sturm-Maddox, S. (eds), The Medieval French Alexander, Albany, NY

2002.

Moore. K.R. (ed.), Brill`s Companion to the Reception of Alexander the Great,

Leiden – Boston 2018.

Nawotka, K., Aleksander Wielki, Wrocław 2004.

Nawotka, K., Wojciechowska, A. (eds), Alexander the Great and the East. History,

Art, Tradition, Wiesbaden 2016.

Nawotka, K. et al. (eds), The Historiography of Alexander the Great, Wiesbaden

2018.

Nygard, T., Tomasso, V., Andy Warhol`s Alexander the Great: an ancient portrait for

Alexander Iolas in a postmodern frame, Classical Receptions Journal 8(2), 2016,

253-275.

O'Connor, L., The Remains of Alexander the Great: The God, The King, The

Symbol, Constructing the Past 10/1, 2009, 35-46.

Peltonen, J., Alexander the great in the Roman Empire, 150 Bc to AD 600, London-

New York 2019.

Petrovic, I., Plutarch's and Stone's Alexander, (in:) I. Berti, M.G. Morcillo (eds),

Hellas on Screen. Cinematic Receptions of Ancient History, Literature and Myth

[HABES Bd. 45], Stuttgart 2008, 163-183.

Reyes, H., Ekphrasis and the autonomy of painting: On Charles Le Brun`s Entrance

of Alexander, Classical Receptions Journal 3(1), 2011, 77-108.

Roisman, J. (ed.), Brill`s Companion to Alexander the Great, Leiden – Boston 2003.

Stoneman, R. (ed.), A History of Alexander the Great in World Culture, Cambridge

2022.

Thomas, C.G., Alexander the Great in his World, Malden, MA – Oxford – Carlton

2007.

Wieber, A., Celluloid Alexander(s). A Hero from the Past as Role Model for the

Present?, (in:) I. Berti, M.G. Morcillo (eds), Hellas on Screen. Cinematic Receptions

of Ancient History, Literature and Myth [HABES Bd. 45], Stuttgart 2008, 147-162.

Zuwiyya, Z.D. (ed.), A Companion to Alexander Literature in the Middle Ages,

Leiden – Boston 2011.

Po zakończeniu kursu student:

zna podstawowe pojęcia i terminologię stosowane w badaniach recepcji osoby

Aleksandra Wielkiego w tradycji Zachodu i ma podstawową i uporządkowana wiedzę

na temat różnych zagadnień z zakresu recepcji Aleksandra Wielkiego w tradycji

europejskiej i pozaeuropejskiej (K_W02)

wie o najważniejszych nowych osiągnięciach w zakresie badania recepcji osoby

Aleksandra Wielkiego w tradycji zachodniej (K_W08)

umie wyszukiwać, analizować, selekcjonować, oceniać i użytkować informacje

zawarte w różnych źródłach (K_U02), w tym informacje o źródłach pisanych i

archeologicznych i ich kontekście z wykorzystaniem literatury naukowej (K_U01)

umie samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności badawcze w zakresie

recepcji postaci Aleksandra Wielkiego i jego czasów (K_U04)

jest gotów do wykorzystania posiadanej przez siebie wiedzy i umiejętności oraz jest

świadomy konfrontowania ich z opiniami ekspertów (K_K01)

jest w stanie uznać istotne znaczenie tradycji narosłej wokół postaci Aleksandra

Wielkiego w postaci zabytków literatury w różnych językach oraz różnorodnych

dzieł sztuki dla przetrwania i przekazania epokom późniejszym tejże tradycji jako

ważnego elementu dziedzictwa kulturowego ludzkości (K_K02)

jest gotów do wykorzystania posiadanej przez siebie wiedzy na temat kompleksowej

natury recepcji postaci Aleksandra Wielkiego w tradycji europejskiej i

pozaeuropejskiej ze świadomością potrzeby analizy rozmaitych kategorii źródeł

(pisanych, archeologicznych, ikonograficznych) dla odtworzenia przeszłości kultury

europejskiej i światowej (K_K05)

wymagane uczestniczenie w zajęciach (możliwe dwie nieobecności w semestrze)

końcowy egzamin pisemny