Historia Węgier – od pradziejów do końca XVI wieku

obowiązkowe

Wiedza o historii Polski i Europy na poziomie szkół średnich.

w sali

Wykład w I semestrze przedstawia historię Węgier i Węgrów od pradziejów do śmierci Andrzeja III – ostatniego króla Węgier z dynastii Arpadów.

Podczas wykładu studenci poznają różne aspekty polityki zagranicznej i wewnętrznej Węgier w omawianym okresie (okresie Arpadów - węg. Árpád-kor). Ważną część większości wykładów stanowi omówienie stosunków i paraleli polsko-węgierskich oraz pokazanie dziejów Węgier na tle historii Europy Środkowej.

Zagadnienia są omawiane w kontekście dzieł literatury węgierskiej i (w niektórych przypadkach) polskiej oraz europejskiej.

Wykład w semestrze zimowym przedstawia historię Węgier i Węgrów od pradziejów do śmierci Andrzeja III – ostatniego króla Węgier z dynastii Arpadów.

Podczas wykładu studenci poznają różne aspekty polityki zagranicznej i wewnętrznej Węgier w omawianym okresie (okresie Arpadów - węg. Árpád-kor). Ważną część większości wykładów stanowi omówienie stosunków i paraleli polsko-węgierskich oraz pokazanie dziejów Węgier na tle historii Europy Środkowej.

Cykl wykładów w I semestrze obejmuje następujące zagadnienia:

• zarys geografii historycznej Węgier

• fakty i mity związane z pochodzeniem Węgrów oraz procesem ich osiedlania się na terenie Kotliny Karpackiej (Kárpát-medence)

• początki kształtowania się państwowości węgierskiej

• sylwetki poszczególnych władców Węgier z dynastii Arpadów

• polityka wewnętrzna i zagraniczna Węgier w okresie Arpadów

• stosunki polsko-węgierskie w okresie panowania Piastów i Arpadów

• rola chrześcijaństwa w dziejach Węgier

• kultura Węgier w okresie Arpadów

• okres Arpadów w literaturze i sztuce wieków późniejszych

• znaczenie dynastii Arpadów w dziejach Węgier i Europy.

Wymienione wyżej zagadnienia omawiane są w kontekście dzieł literatury węgierskiej i (w niektórych przypadkach) polskiej oraz europejskiej.

Uzupełnieniem materiału przedstawianego podczas wykładu jest lektura tekstów wskazanych przez prowadzącego zajęcia.

Literatura obowiązkowa:

• Wacław FELCZAK: Historia Węgier, Wrocław 1983

• Dénes LENGYEL: Korona i miecz: opowieści z dziejów Węgier, Warszawa 1990 lub Poznań cop. 2016 (wybór podań i opowiadań)

• Ignác ROMSICS: Historia Węgier, Poznań cop. 2018

• Stanisław A. SROKA: Historia Węgier do 1526 roku w zarysie, Bydgoszcz 2000

• Stanisław A. SROKA: Węgry, Poznań 2015

• Inne: atlasy historyczne (dostępne w Bibliotece Wydziału Neofilologii) oraz materiały własne prowadzącego zajęcia

Literatura uzupełniająca:

• Anonimowego notariusza króla Béli Gesta Hungarorum, Kraków 2006

• Wacław FELCZAK – Andrzej FISCHINGER: Polska-Węgry: tysiąc lat przyjaźni, Warszawa-Budapeszt 1979

• Paul LENDVAI: Węgrzy: tysiąc lat zwycięstw w klęskach, Kraków 2016

• Kronika węgierska na początku wieku XII i Kronika czeska na początku wieku XI : w łacińskim języku pisane ..., Sandomierz 2016 (reprint)

• Idzi PANIC: Początki Węgier. Polityczne aspekty formowania się państwa i społeczeństwa węgierskiego w końcu IX i w pierwszej połowie X w., Cieszyn 1995

• Jerzy SNOPEK: Węgry. Zarys dziejów i kultury, Warszawa 2002

• Testament Świętego Stefana. Przestrogi i statuty, Warszawa 2004

Absolwent zna i rozumie:

• najważniejsze zjawiska zachodzące w obszarach literatury, kultury i historii oraz elementarną terminologię używaną w opisie literatury, kultury i historii oraz rozumie jej źródła oraz zastosowania (K_W05)

• specyfikę i złożoność historii literatury węgierskiej, a wiedzę w tym zakresie potrafi odnieść do procesów i faktów z historii Węgier w kontekście europejskim (K_W07).

Absolwent potrafi:

• samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać swoje kompetencje badawcze kierując się wskazówkami opiekuna naukowego (K_U13).

Absolwent jest gotów do:

• dbałości o zachowanie dziedzictwa kulturowego studiowanego regionu, kraju, Europy (K_K06).

Studenci zaliczają I semestr na podstawie obecności na zajęciach (dopuszczalne są trzy nieusprawiedliwione nieobecności w semestrze, liczba wszystkich nieobecności nie może przekroczyć 50 %).

Zaliczenie II semestru analogicznie na podstawie obecności (warunek dopuszczenia do egzaminu - zob. poniżej).

Po II semestrze - egzamin (pisemny lub ustny - decyzję o wyborze formy egzaminu podejmuje prowadzący zajęcia).