Metody badań medioznawczych: od analizy zawartości i dyskursu przez ankiety po badania biometryczne

fakultatywne

ZAJĘCIA METODOLOGICZNE I METODYCZNE

20 h wykład/konwersatorium

wykład, lektura, studia przypadków, zadania.

Badacze mediów na całym świecie coraz częściej zwracają uwagę na pewne niedostatki klasycznych metod z obszaru nauk społecznych i humanistycznych. Wiele mówi się o potrzebie ich triangulacji, uczeni skłaniają się także ku nowoczesnym technologiom, takim jak eyetracking, facetracking, EDA/GSR, EEG, NIRS etc. Okazuje się, iż to, co respondent odczuwa/przeżywa/dostrzega, na co reaguje, jest w znacznym stopniu mierzalne i może podlegać standaryzacji. Jeśli tak, to badacze współczesnych mediów nie muszą już ograniczać się do wywiadów pogłębionych, dzienniczków obserwacji, ankiet czy też grup fokusowych.

Badacze mediów na całym świecie coraz częściej zwracają uwagę na pewne niedostatki klasycznych metod z obszaru nauk społecznych i humanistycznych. Wiele mówi się o potrzebie ich triangulacji, uczeni skłaniają się także ku nowoczesnym technologiom, takim jak eyetracking, facetracking, EDA/GSR, EEG, NIRS etc. Okazuje się, iż to, co respondent odczuwa/przeżywa/dostrzega, na co reaguje, jest w znacznym stopniu mierzalne i może podlegać standaryzacji. Jeśli tak, to badacze współczesnych mediów nie muszą już ograniczać się do wywiadów pogłębionych, dzienniczków obserwacji, ankiet czy też grup fokusowych. Dzięki nowoczesnym technologiom nie są też ograniczeni tzw. efektem deklaracji (chociaż wpływu obserwatora na badanego nie da się nigdy całkowicie wyeliminować). W badaniach nad recepcją książek, prasy, radia, telewizji, mediów społecznościowych, aplikacji, gier czy też w doświadczeniach rzeczywistości wirtualnej (VR/AR) można pokusić się o sprawdzenie tego, co faktycznie dostrzega lub przeżywa respondent w momencie kontaktu z bodźcem. W perspektywie biometrycznej przedmiotem refleksji jest więc nie tylko to, co badany sam chce nam powiedzieć, ale także niekontrolowane reakcje jego organizmu. Powyższe zagadnienia zaprezentuję na przykładach różnych badań, realizowanych w Laboratorium Badań Medioznawczych Uniwersytetu Warszawskiego.

Zagadnienia:

1. Istota badań – co to znaczy badać? (wiedza potoczna vs wiedza naukowa)

2. Czym jest proces badawczy (ujęcie systemowe)

3. Pytania i hipotezy badawcze. Jak jest stawiać? (zmienne zależne i niezależne)

4. Dobór próby – typy

5. Pilotaż – szkolenie zespołów badawczych

6. Organizacja bazy danych – czyszczenie danych (praca na zbiorach)

7. Raport – sposoby prezentowania wyników (tabela vs wykres)

8. Analiza zawartości

9. Analiza dyskursu (Krytyczna analiza dyskursu)

10. Analiza narracji (w tym analiza wizualna/semiotyczna)

11. IDI, FGI, Diada, Obserwacja

12. Badania sondażowe (problem „sondażokracji”)

13. Projektowanie kwestionariusza (typologie pytań, skale)

14. Ankiety (Wywiady) – telefoniczne, pocztowe, audytoryjne, F2F, CAPI, CAWI, CATI, DBM

15. Badania czytelnictwa (metodologia)

16. Badania radiometryczne (słuchalności) (metodologia)

17. Badania telemetryczne (metodologia)

18. Badania internetowe – social media – web crawling oraz cite/user centric (PBI etc.)

19. Mystery Shooper / Garbage Research / Shadows

20. Badania eksprymentalne – eyetracking

21. Badania biometryczne – facetracking

22. Badania biometryczne – GSR/EDA

23. Badania biometryczne – ECG / EMG

24. Badania biometryczne – EEG

25. Badania wirtualnej/rozszerzonej rzeczywistości

M. Lisowska-Magdziarz: Analiza zawartości mediów. UJ. 2004

• P.B. Sztabiński i inni (red.): Nowe metody, nowe podejścia badawcze w naukach społecznych. IFiS PAN. 2004.

• K.T. Konecki: Studia z metodologii badań jakościowych. PWN. 2000.

• R.D.Wimmer, J.R. Dominick: Mass media: metody badań. WUJ. Kraków 2008.

• E. Babbie: Badania społeczne w praktyce. PWN. 2000

• T. Gackowski, M. Łączyński, Metody badania wizerunku w mediach, Warszawa 2009

• A. K. Jain, P. Flynn, A. A. Ross, Handbook of Biometrics, Springer 2008

WIEDZA:

-zna podstawy teoretyczne badań społecznych i medioznawczych;

-zna podstawy badań biometrycznych wykorzystywanych do analizowania złożonych bodźców, takich jak: przekazy medialne, gry, doświadczenia VR/AR etc.

-zna podstawowe metody i techniki stosowane do badania mediów (syndykatowych) w Polsce i za granicą

KOMPETENCJE:

- potrafi się posługiwać różnymi metodami badawczymi (zna i rozumie ich zastosowanie);

- jest w stanie samodzielnie zaprojektować projekt badawczy – od pytań badawczych, przez hipotezy badawcze, dobór próby po analizę, wnioski oraz interpretacje

- rozumie istotę badań interdyscyplinarnych oraz potrafi triangulować metody badawcze ze względu na cel projektu badawczego.

WK3, UW1

Wiedza:

Zna i rozumie:

- podstawowe zasady transferu wiedzy do sfery gospodarczej i społecznej oraz komercjalizacji wyników działalności naukowej i know-how związanego z tymi wynikami.

Umiejętności:

Potrafi:

- wykorzystywać wiedzę z różnych dziedzin nauki lub dziedziny sztuki do twórczego identyfikowania, formułowania i innowacyjnego rozwiązywania złożonych problemów lub wykonywania zadań o charakterze badawczym, a w szczególności:

- definiować cel i przedmiot badań naukowych, formułować hipotezę badawczą

- rozwijać metody, techniki i narzędzia badawcze oraz twórczo je stosować

- wnioskować na podstawie wyników badań naukowych.

* opis wymagań związanych z uczestnictwem w zajęciach, w tym dopuszczalnej liczby nieobecności podlegających usprawiedliwieniu: maksymalnie 2 NB

* zasady zaliczania zajęć i przedmiotu (w tym zaliczania poprawkowego): aktywny udział na zajęciach, zdanie egzaminu

* metody weryfikacji efektów uczenia się: dyskusja podczas zajęć, egzamin

* kryteria oceniania: egzamin (znajomość zagadnień poruszanych na zajęciach)