Metoda porównawcza w naukach społecznych

fakultatywne

ZAJĘCIA METODOLOGICZNE I METODYCZNE

20 godzinne konwersatorium

Krótkie wykłady (prowadzone w formie komunikatywnej, polegającej na zaangażowaniu słuchaczy w omawianą tematykę), praca w grupach, praca indywidualna podczas i poza zajęciami, minidebaty.

Celem niniejszego kursu jest omówienie kluczowych dylematów i wyborów, przed którymi staje badacz przygotowując projekt badania porównawczego. W szczególności, chodzi o trzy cele szczegółowe: 1) ocenę zalet i wad metody porównawczej, 2) zwiększenie świadomości uczestników zajęć odnośnie złożoności projektowania badań porównawczych, 3) ćwiczenie praktycznych umiejętności celem ewentualnego zastosowania metody porównawczej w pracy doktorskiej.

Omówione zostaną następujące zagadnienia:

1. Szkoły i nurty w badaniach porównawczych

2. Dlaczego porównywać? Wady i zalety metody porównawczej

3. Co można porównywać? Obiekty i poziomy porównania oraz ich właściwości, problem ekwiwalentności

4. Rola teorii w badaniach komparatystycznych

5. Problem wyboru przypadków (porównawcze studium przypadku, badania oparte o małą liczbę N, QCA, badania statystyczne, system porównywania przypadków najbardziej zbliżonych i najbardziej oddalonych, etc.)

6. Jak porównywać? Konceptualizacja i operacjonalizacja w porównawczych badaniach społecznych

7. Jak porównywać? Pomiar

8. Jakość badań porównawczych. Jakich błędów się wystrzegać?

1. Bartolini, Stefano. „On Time and Comparative Research”. Journal of Theoretical Politics 5, nr 2 (1993): 131–67.

2. Della Porta, Donatella, i Michael Keating. Approaches and Methodologies in the Social Sciences: A Pluralist Perspective. Cambridge University Press, 2008.

3. Lijphart, Arend. „Comparative Politics and the Comparative Method”. The American Political Science Review 65, nr 3 (1971): 682–93.

4. Lijphart, Arend. „The comparable-cases strategy in comparative research”. Comparative political studies 8, nr 2 (1975): 158.

5. Przeworski, Adam, i Henry Teune. The Logic of Comparative Social Inquiry. New York: Wiley, 1970.

6. Boswell, John, Jack Corbett, i R. A. W. Rhodes. The Art and Craft of Comparison. Strategies for Social Inquiry. Cambridge: Cambridge University Press, 2019.

7. Ragin, Charles C. The Comparative Method: Moving Beyond Qualitative and Quantitative Strategies. Univ of California Press, 2014.

8. Lange, Matthew. Comparative-Historical Methods. SAGE, 2012.

9. Guy Peters, B. Strategies for Comparative Research in Political Science: Theory and Methods. Palgrave Macmillan, 2013.

10. Seawright, Jason. 2016. Multi-Method Social Science: Combining Qualitative and Quantitative Tools. Strategies for Social Inquiry. Cambridge: Cambridge University Press, 2016.

Prowadzący przekaże słuchaczom pełny spis literatury wraz z artykułami naukowymi.

Po ukończeniu przedmiotu słuchacz:

WIEDZA

– opisuje genezę, założenia i zastosowanie metody porównawczej

- rozpoznaje główne współczesne szkoły metodologiczne w ramach badań porównawczych

UMIEJĘTNOŚCI

- wyjaśnia główne dylematy, spory i wyzwania odnoszące się do zastosowania metody porównawczej

- ocenia użyteczność wybranych strategii badań porównawczych i ich potencjalnie zastosowanie w badaniach prowadzonych przez siebie oraz innych badaczy

KOMPETENCJE SPOŁECZNE

- wykorzystuje nabytą wiedzę i umiejętności w praktyce naukowej i publicznej

Na koniec zajęć słuchacze przygotowują pracę zaliczeniową stanowiącą projekt badania wykorzystującego metodę porównawczą, a następnie „bronią” go ustnie przed prowadzącym. Zaliczenie poprawkowe ma taką samą formę.

Ocena projektów badawczych oparta będzie na sprawdzeniu czy jego założenia spełniają modelowo ujęte kryteria jakości badań porównawczych. Szczegóły będą podane podczas zajęć.