Dydaktyka geografii w szkole podstawowej

fakultatywne

Studenci II roku studiów I stopnia na kierunku geografia realizujący blok pedagogiczny.

Ukazanie praktycznych aspektów pracy nauczyciela geografii w szkole podstawowej oraz kształtowanie u studentów umiejętności niezbędnych w tym zawodzie.

w sali

W semestrze letnim 2020/21 zajęcia prowadzone są w trybie zdalnym z wykorzystaniem GoogleMeet i platformy Kampus.

Celem zajęć jest tworzenie własnego warsztatu pracy przez przyszłych nauczycieli oraz rozwijanie kompetencji w zakresie różnych aspektów planowania działań dydaktycznych.

Zajęcia mają przybliżyć studentom, od strony praktycznej, zagadnienia związane z planowaniem działań dydaktycznej w zakresie nauczania, uczenia się geografii w szkole podstawowej. Obejmują one następujące zagadnienia: analizę zapisów podstawy programowej (cele i treści) oraz programów nauczania geografii w szkole podstawowej, planowanie kierunkowe – opracowanie rozkładu materiału; planowanie metodyczne działań dydaktycznych, w tym: formułowanie celów lekcji (ogólnych i szczegółowych), dobór strategii i metod nauczania, form pracy oraz środków dydaktycznych do konkretnych treści nauczania geografii, uwzględniając możliwości poznawcze uczniów klas V-VIII szkoły podstawowej oraz ich zróżnicowane potrzeby edukacyjne; ocenianie pracy uczniów wykonywanej w klasie i w domu, w tym ocenianie tradycyjne i kształtujące, konstruowanie sprawdzianów służących ocenie wiedzy i umiejętności uczniów z określonego zakresu materiału; rozwijanie ciekawości i samodzielności poznawczej uczniów; popularyzacja wiedzy geograficznej w środowisku szkolnym i pozaszkolnym.

Szacowany nakład pracy studenta niezbędny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się wynosi łącznie 50-60 godz., w tym 25-30 godz. aktywny udział w zajęciach, 15-20 godz. przygotowanie prac pisemnych związanych z omawianymi zagadnieniami, 10 godz. zapoznanie z tekstami źródłowymi i literaturą przedmiotu.

Bereźnicki F., 2011, Podstawy dydaktyki, Impuls, Kraków,

Ciepły M., Głowacki A. i in., 2019, Geoinformacja w szkolnej edukacji geograficznej, Praktyczny poradnik dla nauczycieli, Bogucki Wyd. Naukowe

Kruszewski K., (red.) 2007, Sztuka nauczania. Podręcznik akademicki. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa,.

Kupisiewicz C. (2005) Podstawy dydaktyki, WSiP, Warszawa.

Łobożewicz T. (1990) Krajoznawstwo i turystyka w szkole, WSiP, Warszawa.

Pikorz S. (1997) Zarys dydaktyki geografii, Wyd. Naukowe PWN.

Tywoński K. (1977) Nauczanie geografii regionalnej, WSiP, Warszawa.

Efekty uczenia się: D.1.W3; D.1.W13; D.1.U1; D.1.U2; D.1.U5; D.1.U7; D.1.U8; D.1.U9; D.1.K2; D.1.K7

Wiedza: Student:

• charakteryzuje założenia dydaktyczne przedmiotu geografia w szkole podstawowej w oparciu o zapisy podstawy programowej z geografii w szkole podstawowej,

• opisuje zady tworzenia i modyfikowania programów nauczania geografii, wymienia elementy programu oraz główne kryteria oceny programu, przedstawia zasady opracowywania rozkładu materiału,

• omawia warsztat pracy nauczyciela geografii w szkole podstawowej,

• wymienia i charakteryzuje strategie i metody nauczania oraz ocenia ich skuteczność w realizacji treści nauczania geografii w szkole podstawowej,

• omawia sposoby konstruowania testów, sprawdzianów oraz innych narzędzi przydatnych w procesie oceniania uczniów w ramach nauczania geografii.

• uzasadnia znaczenie rozwijania umiejętności osobistych i społeczno-emocjonalnych uczniów: potrzebę kształtowania umiejętności współpracy uczniów oraz budowania systemu wartości i rozwijania postaw etycznych uczniów, a także kształtowania kompetencji komunikacyjnych i nawyków kulturalnych.

Umiejętności. Student:

• opracowuje i analizuje rozkład materiału na podstawie analizy zapisów podstawy programowego z geografii w szkole podstawowej,

• formułuje cele lekcji (ogólne i szczegółowe) oraz porządkuje je według poziomów taksonomicznych oraz wymagań programowych,

• dobiera formy, strategie i metod nauczania, szczególnie z zakresu technologii informacyjno- komunikacyjnych aktywizujące uczniów , dostosowując je do celów i treści nauczania geografii w szkole podstawowej oraz do zróżnicowanych potrzeb edukacyjnych uczniów

• wykorzystuje różnorodne środki dydaktyczne do wyjaśniania zjawisk i procesów przyrodniczych i społeczno-kulturowych,

• merytorycznie, profesjonalnie i rzetelnie ocenia pracę uczniów wykonywaną w klasie i w domu oraz opracowuje sprawdzian służący ocenie wiedzy i umiejętności uczniów z określonego zakresu materiału.

Kompetencje społeczne. Student jest gotów do:

• popularyzowania wiedzy geograficznej wśród uczniów oraz rozwijania ciekawości, aktywności i samodzielności poznawczej oraz logicznego i krytycznego myślenia;

• kształtowania umiejętności współpracy uczniów, w tym grupowego rozwiązywania problemów;

• rozwijania u uczniów ciekawości, aktywności i samodzielności poznawczej oraz logicznego i krytycznego myślenia.

W tracie zajęć stosowane są zróżnicowane metody kształcenia: dyskusja, analiza materiałów źródłowych, (dokumentów oświatowych), metody waloryzacyjne (drama) oraz różne formy pracy: zbiorowa, w grupach, indywidualna.

Ocena końcowa obejmuje: a) ocenę aktywności studenta na zajęciach oraz b) ocenę wykonywanych przez niego prac dot. omawianych zagadnień.

Obecność na zajęciach jest obowiązkowa (dopuszcza się dwie usprawiedliwione nieobecności). W sytuacji nieobecności na zajęciach student musi zrealizować założone cele kształcenia i wykonać niezbędne zadania, zgodnie z instrukcją podaną przez wykładowcę. Przewidziany czas na uzupełnienie zaległości 2 tygodnie.

W semestrze letnim 2020/21 zajęcia prowadzone są w trybie zdalnym z wykorzystaniem GoogleMeet i platformy Kampus.