Obserwatorium polityki lokalnej

gospodarka przestrzenna

fakultatywne

podstawowa wiedza z zakresu funkcjonowania samorządu w Polsce

w sali

Na przedmiot składa się cykl wykładów poświęconych współczesnym przekształceniom zachodzącym oraz rozważanym wobec samorządu terytorialnego w Polsce.

Lista tematów ulega corocznym modyfikacjom, zależnie od bieżących wydarzeń (np rok wyborczy) i publikacji analiz (np raporty dla rozmaitych instytucji).

Zazwyczaj odnosimy się po następujących problemów:

1. Ograniczenie kadencyjności wójta/burmistrza/prezydenta + bezkonkurencyjność w wyborach lokalnych

2. Samorządy w prowadzeniu polityki regionalnej UE

3. Podatek katastralny

4. Centralne fundusze wspierające inwestycje lokalne

5. Stołeczność jako czynnik rozwoju - analiza na podstawie sytuacji byłych stolic wojewódzkich

6. Poszerzanie granic miasta centralnego

7. Tendencje do centralizacji zarządzania w UE i w Polsce w szczególności.

8. Jak pandemia Covid-19 wpłynęła na budżety samorządów

9. Polskie ustawy dla obszarów metropolitalnych (Śląsk, Trójmiasto, Warszawa)

10. Strategie rozwoju lokalnego (między innymi w kontekście angażowania różnych partnerów - w tym uczelni wyższych - w proces budowania i wdrażania strategii)

11. Rewitalizacja

12. wybory samorządowe

13. zmiany w podziale terytorialnym (np Potencjalny podział Mazowsza i jego reperkusje finansowe; bankructwo gminy; połączenie gmin)

Nakład pracy studenta: 3 ECTS = 6 × 25h = 75h (w bezpośrednim kontakcie 1 ECTS)

(N) – praca w bezpośrednim kontakcie z nauczycielem,

(S) – praca własna (samodzielna) studenta.

Zajęcia (wykład) = 30h (N)

• Zaliczenie - test = 2h (N)

• Przygotowanie (samodzielne) do egzaminu =43h (S)

Spis literatury jest auktualniany w zależnosci od bieżącej tematyki.

Dziemianowicz, W., Szmigiel-Rawska, K., Nowicka, P., Dąbrowska A. (2012), Planowanie strategiczne. Poradnik dla pracowników administracji publicznej, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa, s. 27-43

• Flis, J. (2009). Ograniczenie kadencji w samorządach. Blog. Salon24, http://jaroslawflis.salon24.pl, access July 2015.

• Fonseca, L. (2019), Designing regional development? Exploring the University of Aveiro's role in the innovation policy process, Regional Studies, Regional Science, 6:1, pp. 186-202, doi: 10.1080/21681376.2019.1584050.

• Gendźwiłł, A., Swianiewicz, P. (2017) Czy potrzebujemy limitu kadencji w samorządzie, Warszawa: Raport dla Fundacji Batorego.

• Głuszak M., Marona B. (2015) Podatek katastralny. Ekonomiczne uwarunkowania reformy opodatkowania nieruchomości, Poltext, Warszawa

• Gorzelak G., (2020) Samorząd terytorialny po 1990 r. – sukcesy i zagrożenia (podcast) https://wszechnica.org.pl/wyklad/samorzad-terytorialny-po-1990-r-sukcesy-i-zagrozenia/

• Heinelt H., Petzold w., (2020), The structural funds and EU cohesion policy, in Handbook of European Policies, Interpretive Approaches to the EU, Edward Elgar, Cheltenham UK, Northampton USA, p 134-155.

• Izdebski, H., 2017, Konstytucyjna dopuszczalność ograniczenia liczby kadencji wójtów, burmistrzów, prezydentów miast ze skutkiem od najbliższych wyborów w odniesieniu do osób obecnie piastujących mandat, Warszawa: Raport dla Fundacji Batorego.

• Jadach-Sepioło A. (red.) 2018, Gminny Program Rewitalizacji. Praktyczny poradnik dla mieszkańców i władz lokalnych, Warszawa, s. 21-78.

• Kurniewicz, P. Swianiewicz (2016) Ból fantomowy czy realna strata? Wpływ utraty statusu stolicy województwa na rozwój gospodarczy i miejsce w hierarchii systemu osadniczego, Prace i Studia Geograficzne 2016/2 (t. 61): 25-50

• Mazuryk, M. , Wieczorek, I. red. (2017) Wybrane aspekty ograniczenia liczby kadencji organów wykonawczych gminy, Łódź.

• Miros, M. (2015) Samorządowy samoregulator. Wspólnota. Pismo samorządu terytorialnego, 5/10, www.wspolnota.org.pl

• Swianiewicz, P., Łukomska, J. (2009) Spowolnienie gospodarcze a sytuacja finansowa samorządów terytorialnych. Polska na tle krajów europejskich, Warszawa: Municipium

• Swianiewicz P. (2016) Potencjalne skutki wydzielenia Warszawy z województwa mazowieckiego, Samorząd Terytorialny nr 7-8/2016, s. 84-95.

• Swianiewicz P. (2020) Wpływ polityki partyjnej na rozdział dotacji celowych na przykładzie Funduszu Dróg Samorządowych, Wspólnota nr 1/2020, s. 44-53

• Swianiewicz, P., Szmigiel-Rawska, K. (2019). Niezwykłe rozszerzenie granic miasta. Przypadek Zielonej Góry w kontekście zjawiska jazdy na gapę. Studia Regionalne i Lokalne, 4, 54-74.

• Szomburg J., Wandałowski M. (2020), Polskie regiony – Droga i przyszłość, Kongres Obywatelski, Wolność i Solidarność r. 86, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Gdańsk,

• Tselios V., Rodríguez-Pose A. (2020), Did Decentralisation Affect Citizens’ Perception of the European Union? The Impact during the Height of Decentralisation in Europe, MDPI Economies, Basel,

• Youngsung Kim & Gang Chen (2020) Cutback management and path dependency: evidence from the two recent recessions, Local Government Studies, 46:2, 278-305

• Zna i rozumie współczesne doktryny, teorie i poglądy dotyczące samorządu terytorialnego i

zarządzania strategicznego, a także podaje przykłady istotnych dla danej dyscypliny naukowej badań

• Zna i rozumie podstawowe procesy zachodzące w przestrzeni miasta i regionu miejskiego oraz wie, jakie generują one potrzeby w zakresie zarządzania i procesów politycznych, a także rozumie ich wpływ na koszty społeczne oraz ekonomiczne funkcjonowania przestrzeni

• Zna i rozumie specyfikę obecnego kształtu samorządu terytorialnego w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem poziomu rozwoju kapitału społecznego, ludzkiego oraz uwarunkowań prawno-ustrojowych oraz rozumie podstawowe różnice w tym zakresie w stosunku do innych krajów europejskich

• Zna i rozumie metody i teorie z zakresu nauk społecznych niezbędnych w naukach o samorządzie terytorialnym

• Potrafi wykorzystać podstawową wiedzę do prognozowania, planowania, obserwacji i analiz zjawisk przestrzennych, a następnie wyjaśniać ich przyczyny oraz wzajemne powiązania

• prawidłowo interpretuje kształtowane przez samorząd terytorialny procesy przestrzenne oraz społeczno-gospodarcze w kontekście zasad zrównoważonego rozwoju oraz korzyści ogólnospołecznych

• jest gotów do podjęcia odpowiedzialności związanej z realizacją zadań zarządczych

Zaliczenie w formie testu końcowego zawierającego pytania otwarte i zamknięte z zakresu wiedzy omawianej na poszczególnych wykładach.