Uniwersytet Warszawski, Wydział Chemii - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Finanse lokalne

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 1900-7-FL-PS
Kod Erasmus / ISCED: 14.6 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0312) Politologia i wiedza o społeczeństwie Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Finanse lokalne
Jednostka: Wydział Geografii i Studiów Regionalnych
Grupy: Przedmioty obowiązkowe, spec. Zarządzanie rozwojem zrównoważonym ...- sem. 1
Przedmioty obowiązkowe, spec. Zarządzanie strategiczne w samorządzie terytorialnym ... - sem. 1
Punkty ECTS i inne: 4.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Kierunek podstawowy MISMaP:

gospodarka przestrzenna

Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Założenia (opisowo):

Brak wymagań formalnych, ale od studentów oczekuje się znajomości podstawowych pojęć związanych z finansowaniem samorządów oraz systemu finansowania samorządów terytorialnych w Polsce.

Tryb prowadzenia:

w sali

Skrócony opis:

Podczas wykładu prezentowane są zagadnienia dotyczące zasad konstrukcji idealnego systemu finansowania samorządów oraz jego roli w funkcjonowaniu finansów publicznych. Poszczególne zagadnienia omawiane w ramach wykładu ilustrowane są przykładami z różnych krajów europejskich. Ćwiczenia umożliwiają praktyczne poznanie wybranych technik planowania finansowego oraz zarządzania finansami w samorządach terytorialnych, w tym podstawowych metod analizy ekonomiczno-finansowej przedsiębiorstwa komunalnego.

Pełny opis:

Celem wykładu jest przekazanie wiedzy na temat finansowania samorządów terytorialnych. Zaprezentowane zostaną następujące tematy:

1. Zasady konstrukcji systemu finansowania samorządu zgodnie z teorią „fiscal federalism”

2. Korzyści i koszty wynikające z decentralizacji finansowej

3. „Drabina autonomii finansowej” w odniesieniu do poszczególnych kategorii dochodów samorządowych

4. Podatki lokalne: pożądane cechy podatków lokalnych, typy systemów podatków lokalnych w Europie

5. Transfery do budżetów samorządowych: potrzeba transferów i wyrównywania potencjału finansowego samorządów, pojęcia równości poziomej i pionowej, klasyfikacje transferów: subwencje i dotacje, transfery ryczałtowe i proporcjonalne, konsekwencje mikro i makroekonomiczne poszczególnych typów transferów

6. Zasady budowy systemu alokacji transferów: znaczenie potencjału dochodowego, potrzeb wydatkowych i kosztów jednostkowych wykonywania zadań, zróżnicowanie potrzeb wydatkowych na przykładzie wielkich miast, systemy transferów dla samorządów w krajach europejskich

7. Instrumenty dłużne w finansowaniu zadań samorządów: złota reguła zrównoważonego budżetu, argumenty za wykorzystaniem kredytów do finansowania inwestycji, „warunki brzegowe” ograniczające zadłużenie, argumenty za koniecznością regulacji rynku zadłużenia samorządów

8. Typy instrumentów dłużnych: kredyty, pożyczki, obligacje, zagadnienie ratingu, powiązanie wielkości zadłużenia z nadwyżką operacyjną budżetu, regulacje zadłużenia samorządów w krajach europejskich, bankructwo samorządów

9. Instrumenty polityki podatkowej samorządów: koncepcja konkurencji podatkowej, teoria cyklu politycznego, polityka podatkowa w praktyce polskich samorządów

10. Planowanie budżetowe: zasady planowania budżetowego, teoria małych zmian A. Wildavsky’ego

11. Wpływ sytuacji kryzysowych na politykę finansową samorządów

- koncepcje teoretyczne (m.in. Wolman, Clark, Kim i Chen, Levine)

- wpływ globalnego kryzysu finansowego 2007-2010 oraz kryzysu w efekcie pandemii na sytuację finansową – zagadnienia teoretyczne i praktyka krajów europejskich

12. Metody średniookresowego planowania finansowego w samorządach

- powiązanie ze strategią rozwoju lokalnego

- zasady tworzenia Wieloletnich Prognoz Finansowych i Wieloletnich Programów Inwestycyjnych

Ćwiczenia umożliwiają poznanie w praktyce technik planowania wieloletniego oraz metod oceny sytuacji finansowej przedsiębiorstw komunalnych. Studenci pracują w małych grupach i realizują dwa niewielkie projekty. Pierwszy dotyczy analizy ekonomiczno-finansowej przedsiębiorstwa komunalnego i polega na pracy ze sprawozdaniami finansowymi przedsiębiorstwa, wykorzystaniu analizy wskaźnikowej oraz analizy porównawczej (sytuacja przedsiębiorstwa na tle branży), a także na pracy z danymi finansowymi przy uwzględnieniu zmian w czasie. Drugi projekt dotyczy opracowania Wieloletniej Prognozy Finansowej z elementami Wieloletniego Planu Inwestycyjnego dla wybranej gminy. W lepszej realizacji projektów grupowych pomogą indywidualne konsultacje poszczególnych grup z prowadzącą.

Nakład pracy studenta 4 ECTS = 4x25h = 100h (w bezpośrednim kontakcie 47h)

Zajęcia (wykład) = 24h (N)

Zajęcia (ćwiczenia) = 14h (N)

Konsultacje projektów grupowych = 7h (N)

Egzamin z wykładu = 2h (N)

Samodzielne przygotowanie do zaliczenia wykładu = 24h (S)

Samodzielna praca nad projektami grupowymi = 16h (S)

Przygotowanie do indywidualnego testu końcowego z ćwiczeń = 13h (S)

Literatura:

Swianiewicz, P. (2011) Finanse lokalne: koncepcje, realizacja, polityki lokalne, Warszawa: Municipium.

Łukomska, J. Swianiewicz P. (2015) Polityka podatkowa władz lokalnych w Polsce, Warszawa: Municipium.

Pakoński K. (2001) Zintegrowane zarządzanie finansami zorientowane na cele, poradnik Programu USAID: Partnerstwo dla Samorządu Terytorialnego, Warszawa: Municipium.

Kopańska, A., Kula, G., Siwińska-Gorzelak, J., Bukowska, G., & Młochowska, M. (2018). Autonomia fiskalna i jej wpływ na działania samorządów. Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Pylak K. (2009) Podręcznik ewaluacji projektów infrastrukturalnych, Czy Twój projekt przyniósł oczekiwane korzyści? Warszawa: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

Mackiewicz M., Malinowska-Misiąg E., Misiąg W., Tomalak M. (2007) Budżet i finanse 2007. Poradnik dla samorządów, Warszawa: Municipium

Bień W. (2005) Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa, Warszawa: Difin.

Szymanowicz M. (red.) (2000) Restrukturyzacja usług komunalnych w gminie, Warszawa: Municipium.

Efekty uczenia się:

Efekty uczenia się: K_W07, K_W08 / K_U06, K_U08, K_U09, K_U10 / K_K02, K_K03, K_K08 / S1_W10 / S1_U05

Po ukończeniu przedmiotu student:

WIEDZA

- zna i rozumie znaczenie teorii z zakresu finansów publicznych wykorzystywanych w gospodarce przestrzennej,

- zna system norm i reguł dotyczących polityk finansowych będących podstawą formułowania zasad polityki przestrzennej na różnych szczeblach samorządu terytorialnego, współdziałania administracji samorządowej i rządowej

UMIEJĘTNOŚCI

- potrafi samodzielnie formułować i proponować sposoby rozwiązania problemów dotyczących kwestii finansów publicznych,

- potrafi identyfikować zadania z zakresu gospodarki przestrzennej, w tym zadania nietypowe, interdyscyplinarne, integrujące wiedzę z innych dziedzin tj. z ekonomii i zarządzania,

- potrafi także pozyskiwać i krytycznie dobierać dane z literatury, baz danych oraz innych źródeł,

- potrafi integrować uzyskane informacje, dokonywać ich interpretacji i krytycznej analizy skuteczności i przydatności stosowanej wiedzy, a także wyciągać wnioski oraz formułować i wyczerpująco uzasadniać opinie

KOMPETENCJE

- jest gotów samodzielnie i krytycznie uzupełniać wiedzę w zakresie lokalnych polityk finansów publicznych, stosując interdyscyplinarność podejść badawczych.

Metody i kryteria oceniania:

Na egzamin końcowy składa się zaliczenie:

• ćwiczeń – uzyskanie wymaganej liczby punktów w oparciu o projekty grupowe oraz końcowy test pisemny;

• wykładu – pisemne zaliczenie materiału z wykładu.

Na końcową ocenę składają się następujące elementy:

- 60% - zaliczenie pisemne wykładów – zaliczenie składa się z krótkiego testu obejmującego pytania otwarte i półotwarte oraz krótkiego eseju na zadany temat

- 20% - test końcowy obejmujący materiał z ćwiczeń (pytania otwarte i zamknięte)

- 20% - ocena projektów grupowych.

Praktyki zawodowe:

Brak.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-01-28
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Julita Łukomska
Prowadzący grup: Julita Łukomska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzamin

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2024/25" (zakończony)

Okres: 2024-10-01 - 2025-01-26
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Julita Łukomska
Prowadzący grup: Julita Łukomska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzamin
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski, Wydział Chemii.
ul. Pasteura 1, 02-093 tel: +48 22 55 26 230 http://www.chem.uw.edu.pl/ kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.1.0-3 (2024-12-18)