Finanse lokalne
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 1900-7-FL-PS |
Kod Erasmus / ISCED: |
14.6
|
Nazwa przedmiotu: | Finanse lokalne |
Jednostka: | Wydział Geografii i Studiów Regionalnych |
Grupy: |
Przedmioty obowiązkowe, spec. Zarządzanie rozwojem zrównoważonym ...- sem. 1 Przedmioty obowiązkowe, spec. Zarządzanie strategiczne w samorządzie terytorialnym ... - sem. 1 |
Punkty ECTS i inne: |
4.00
|
Język prowadzenia: | polski |
Kierunek podstawowy MISMaP: | gospodarka przestrzenna |
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
Założenia (opisowo): | Brak wymagań formalnych, ale od studentów oczekuje się znajomości podstawowych pojęć związanych z finansowaniem samorządów oraz systemu finansowania samorządów terytorialnych w Polsce. |
Tryb prowadzenia: | w sali |
Skrócony opis: |
Podczas wykładu prezentowane są zagadnienia dotyczące zasad konstrukcji idealnego systemu finansowania samorządów oraz jego roli w funkcjonowaniu finansów publicznych. Poszczególne zagadnienia omawiane w ramach wykładu ilustrowane są przykładami z różnych krajów europejskich. Ćwiczenia umożliwiają praktyczne poznanie wybranych technik planowania finansowego oraz zarządzania finansami w samorządach terytorialnych, w tym podstawowych metod analizy ekonomiczno-finansowej przedsiębiorstwa komunalnego. |
Pełny opis: |
Celem wykładu jest przekazanie wiedzy na temat finansowania samorządów terytorialnych. Zaprezentowane zostaną następujące tematy: 1. Zasady konstrukcji systemu finansowania samorządu zgodnie z teorią „fiscal federalism” 2. Korzyści i koszty wynikające z decentralizacji finansowej 3. „Drabina autonomii finansowej” w odniesieniu do poszczególnych kategorii dochodów samorządowych 4. Podatki lokalne: pożądane cechy podatków lokalnych, typy systemów podatków lokalnych w Europie 5. Transfery do budżetów samorządowych: potrzeba transferów i wyrównywania potencjału finansowego samorządów, pojęcia równości poziomej i pionowej, klasyfikacje transferów: subwencje i dotacje, transfery ryczałtowe i proporcjonalne, konsekwencje mikro i makroekonomiczne poszczególnych typów transferów 6. Zasady budowy systemu alokacji transferów: znaczenie potencjału dochodowego, potrzeb wydatkowych i kosztów jednostkowych wykonywania zadań, zróżnicowanie potrzeb wydatkowych na przykładzie wielkich miast, systemy transferów dla samorządów w krajach europejskich 7. Instrumenty dłużne w finansowaniu zadań samorządów: złota reguła zrównoważonego budżetu, argumenty za wykorzystaniem kredytów do finansowania inwestycji, „warunki brzegowe” ograniczające zadłużenie, argumenty za koniecznością regulacji rynku zadłużenia samorządów 8. Typy instrumentów dłużnych: kredyty, pożyczki, obligacje, zagadnienie ratingu, powiązanie wielkości zadłużenia z nadwyżką operacyjną budżetu, regulacje zadłużenia samorządów w krajach europejskich, bankructwo samorządów 9. Instrumenty polityki podatkowej samorządów: koncepcja konkurencji podatkowej, teoria cyklu politycznego, polityka podatkowa w praktyce polskich samorządów 10. Planowanie budżetowe: zasady planowania budżetowego, teoria małych zmian A. Wildavsky’ego 11. Wpływ sytuacji kryzysowych na politykę finansową samorządów - koncepcje teoretyczne (m.in. Wolman, Clark, Kim i Chen, Levine) - wpływ globalnego kryzysu finansowego 2007-2010 oraz kryzysu w efekcie pandemii na sytuację finansową – zagadnienia teoretyczne i praktyka krajów europejskich 12. Metody średniookresowego planowania finansowego w samorządach - powiązanie ze strategią rozwoju lokalnego - zasady tworzenia Wieloletnich Prognoz Finansowych i Wieloletnich Programów Inwestycyjnych Ćwiczenia umożliwiają poznanie w praktyce technik planowania wieloletniego oraz metod oceny sytuacji finansowej przedsiębiorstw komunalnych. Studenci pracują w małych grupach i realizują dwa niewielkie projekty. Pierwszy dotyczy analizy ekonomiczno-finansowej przedsiębiorstwa komunalnego i polega na pracy ze sprawozdaniami finansowymi przedsiębiorstwa, wykorzystaniu analizy wskaźnikowej oraz analizy porównawczej (sytuacja przedsiębiorstwa na tle branży), a także na pracy z danymi finansowymi przy uwzględnieniu zmian w czasie. Drugi projekt dotyczy opracowania Wieloletniej Prognozy Finansowej z elementami Wieloletniego Planu Inwestycyjnego dla wybranej gminy. W lepszej realizacji projektów grupowych pomogą indywidualne konsultacje poszczególnych grup z prowadzącą. Nakład pracy studenta 4 ECTS = 4x25h = 100h (w bezpośrednim kontakcie 47h) Zajęcia (wykład) = 24h (N) Zajęcia (ćwiczenia) = 14h (N) Konsultacje projektów grupowych = 7h (N) Egzamin z wykładu = 2h (N) Samodzielne przygotowanie do zaliczenia wykładu = 24h (S) Samodzielna praca nad projektami grupowymi = 16h (S) Przygotowanie do indywidualnego testu końcowego z ćwiczeń = 13h (S) |
Literatura: |
Swianiewicz, P. (2011) Finanse lokalne: koncepcje, realizacja, polityki lokalne, Warszawa: Municipium. Łukomska, J. Swianiewicz P. (2015) Polityka podatkowa władz lokalnych w Polsce, Warszawa: Municipium. Pakoński K. (2001) Zintegrowane zarządzanie finansami zorientowane na cele, poradnik Programu USAID: Partnerstwo dla Samorządu Terytorialnego, Warszawa: Municipium. Kopańska, A., Kula, G., Siwińska-Gorzelak, J., Bukowska, G., & Młochowska, M. (2018). Autonomia fiskalna i jej wpływ na działania samorządów. Wydawnictwo Naukowe Scholar. Pylak K. (2009) Podręcznik ewaluacji projektów infrastrukturalnych, Czy Twój projekt przyniósł oczekiwane korzyści? Warszawa: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Mackiewicz M., Malinowska-Misiąg E., Misiąg W., Tomalak M. (2007) Budżet i finanse 2007. Poradnik dla samorządów, Warszawa: Municipium Bień W. (2005) Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa, Warszawa: Difin. Szymanowicz M. (red.) (2000) Restrukturyzacja usług komunalnych w gminie, Warszawa: Municipium. |
Efekty uczenia się: |
Efekty uczenia się: K_W07, K_W08 / K_U06, K_U08, K_U09, K_U10 / K_K02, K_K03, K_K08 / S1_W10 / S1_U05 Po ukończeniu przedmiotu student: WIEDZA - zna i rozumie znaczenie teorii z zakresu finansów publicznych wykorzystywanych w gospodarce przestrzennej, - zna system norm i reguł dotyczących polityk finansowych będących podstawą formułowania zasad polityki przestrzennej na różnych szczeblach samorządu terytorialnego, współdziałania administracji samorządowej i rządowej UMIEJĘTNOŚCI - potrafi samodzielnie formułować i proponować sposoby rozwiązania problemów dotyczących kwestii finansów publicznych, - potrafi identyfikować zadania z zakresu gospodarki przestrzennej, w tym zadania nietypowe, interdyscyplinarne, integrujące wiedzę z innych dziedzin tj. z ekonomii i zarządzania, - potrafi także pozyskiwać i krytycznie dobierać dane z literatury, baz danych oraz innych źródeł, - potrafi integrować uzyskane informacje, dokonywać ich interpretacji i krytycznej analizy skuteczności i przydatności stosowanej wiedzy, a także wyciągać wnioski oraz formułować i wyczerpująco uzasadniać opinie KOMPETENCJE - jest gotów samodzielnie i krytycznie uzupełniać wiedzę w zakresie lokalnych polityk finansów publicznych, stosując interdyscyplinarność podejść badawczych. |
Metody i kryteria oceniania: |
Na egzamin końcowy składa się zaliczenie: • ćwiczeń – uzyskanie wymaganej liczby punktów w oparciu o projekty grupowe oraz końcowy test pisemny; • wykładu – pisemne zaliczenie materiału z wykładu. Na końcową ocenę składają się następujące elementy: - 60% - zaliczenie pisemne wykładów – zaliczenie składa się z krótkiego testu obejmującego pytania otwarte i półotwarte oraz krótkiego eseju na zadany temat - 20% - test końcowy obejmujący materiał z ćwiczeń (pytania otwarte i zamknięte) - 20% - ocena projektów grupowych. |
Praktyki zawodowe: |
Brak. |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)
Okres: | 2023-10-01 - 2024-01-28 |
Przejdź do planu
PN WT WYK
CW
ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Ćwiczenia, 15 godzin
Wykład, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Julita Łukomska | |
Prowadzący grup: | Julita Łukomska | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę Wykład - Egzamin |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2024/25" (zakończony)
Okres: | 2024-10-01 - 2025-01-26 |
Przejdź do planu
PN WT CW
WYK
ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Ćwiczenia, 15 godzin
Wykład, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Julita Łukomska | |
Prowadzący grup: | Julita Łukomska | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę Wykład - Egzamin |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski, Wydział Chemii.