MS3-Moduł specjalnościowy 3: Nauczyciel w przedszkolu i szkole

Podczas zajęć studenci zapoznają się z problematyką rozwoju i kształcenia języka dziecka w aspekcie lingwistycznym, socjolingwistycznym i pedagogicznym, poznają podstawowe zagadnienia związane z rozwojem i kształtowaniem pojęć oraz umiejętności matematycznych u dzieci, a także poddają krytycznej analizie różnorodne sposoby tworzenia sytuacji edukacyjnych umożliwiających dzieciom konstruowanie wiedzy o świecie przyrodniczym i społecznym. Omawiane aspekty dotyczą dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Praktyczny wymiar zajęć stanowią praktyki nauczycielskie w przedszkolu i szkole.

W skład treści opracowywanych podczas zajęć kursowych wchodzą następujące zagadnienia:

- teoretyczne podstawy nabywania języka przez dzieci, język a kontekst społeczny, język płaszczyzną integracji doświadczeń dziecka, czytanie i pisanie – nowe umiejętności językowe niezbędne w procesie komunikacji, wybrane koncepcje kształcenia językowego w przedszkolu i szkole, różne formy wypowiedzi językowej, budzenie zainteresowań literackich dzieci, sposoby opracowywania prozy i poezji, gramatyka i ortografia w klasach początkowych,

- konstruktywistyczne podejście do rozwijania umiejętności matematycznych dzieci oraz jego konsekwencje dla praktyki, metody tworzenia realistycznych kontekstów wyzwalających matematyczną twórczość dziecka, proces kształtowania pojęcia liczby i rozwijania sprawności rachunkowej dzieci, rola zadań tekstowych w matematycznym rozwoju dziecka oraz strategie rozwiązywania zadań tekstowych, rola gier w rozwoju matematycznym dziecka, proces rozwoju geometrycznej wiedzy dzieci, budowanie motywacji dzieci do uczenia się matematyki, proces projektowania i organizowania matematycznych sytuacji edukacyjnych w przedszkolu i szkole,

- cele, zadania, treści i zasady edukacji przyrodniczo-społecznej w edukacji wczesnoszkolnej w kontekście założeń konstruktywizmu, eksperyment, obserwacja i technologie informacyjno-komunikacyjne w procesie przybliżania dzieciom świata przyrody, nauki i techniki, edukacji regionalnej, europejskiej i wielokulturowej,

- różne aspekty funkcjonowania przedszkola i szkoły jako instytucji edukacyjnej, refleksja pedagogiczna i postawa twórcza wobec sytuacji dydaktycznych i wychowawczych w przedszkolu i szkole, wykorzystanie wiedzy teoretycznej w praktycznym działaniu, projektowanie, planowanie, organizowanie i prowadzenie zajęć z wykorzystaniem metody projektów, dokumentowanie i ewaluacja własnej pracy.

Zestawy lektur zostały podane w opisach każdego z przedmiotów mieszczących się w ramach modułu.

Wiedza:

 Posiada wiedzę na temat specyfiki rozwoju społeczno-emocjonalnego, teorii socjalizacji, stylów wychowania, kierowania rozwojem dzieci i komunikowania werbalnego i niewerbalnego z dziećmi i innymi dorosłymi, i ich konsekwencji wychowawczych i edukacyjnych.

 Zna zasady tworzenia pozytywnego klimatu emocjonalnego i wspierającego stylu komunikowania się z dziećmi.

 Zna założenia konstruktywistycznych teorii uczenia się i nauczania z odniesieniem do początkowych etapów edukacji.

 Zna wybrane koncepcje psycholingwistyczne i socjolingwistyczne dotyczące przyswajania i rozwoju języka dziecka w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym oraz metody pobudzania ekspresji językowej i teatralnej dzieci w przedszkolu i na pierwszym etapie kształcenia.

 Posiada wiedzę na temat gotowości dzieci w wieku wczesnoszkolnym do nauki czytania i pisania oraz zna różne metody nauczania czytania i pisania

 Zna metody rozwijania u dzieci myślenia matematycznego i umiejętności rozwiązywania problemów.

 Posiada wiedzę na temat zasad projektowania i realizowania zajęć z edukacji matematycznej, które sprzyjają rozwojowi umiejętności arytmetycznych, rozwiązywaniu zadań tekstowych, szukaniu prawidłowości i reguł.

 Ma podstawową wiedzę na temat ekologii, wybranych zjawisk i procesów przyrodniczych, zna podstawowe pojęcia dotyczące edukacji regionalnej, europejskiej i międzykulturowej.

 Zna podstawowe zasady organizacji edukacji językowej, matematycznej i przyrodniczej w przedszkolu i w klasach początkowych w paradygmacie badawczym i konstruktywistycznym.

Umiejętności:

 Projektuje sytuacje edukacyjne rozwijające umiejętności komunikacyjne i posługiwania się językiem (mówienie, czytanie pisanie), które sprzyjają wzbogacaniu zasobu słownikowego i elementów wiedzy o języku przez dzieci.

 Organizuje proces edukacji matematycznej dzieci z uwzględnieniem trzech rodzajów reprezentacji poznawczej: aktywności enaktywnej, ikonicznej, symbolicznej.

 Diagnozuje poziom opanowania przez dzieci umiejętności czytania i wypowiadania się w mowie i piśmie oraz umiejętności matematycznych, indywidualizuje proces edukacji.

 Potrafi zaprojektować zajęcia z wykorzystaniem doświadczeń i eksperymentów badawczych w przedszkolu i w klasach 1-3 oraz zorganizować zajęcia przyrodnicze w naturalnym środowisku poza szkołą i przygotować dzieci do prowadzenia obserwacji i zbierania informacji z różnych źródeł.

 Projektuje i realizuje sytuacje edukacyjne sprzyjające samodzielności i aktywności poznawczej dzieci w zakresie edukacji językowej, matematycznej, przyrodniczej, projektuje sposoby aktywizowania uczniów.

 Wykorzystuje technologie informacyjno-komunikacyjne w edukacji językowej, matematycznej i przyrodniczej.

 Poddaje krytycznej analizie i refleksji obserwacje dokonane podczas praktyk w przedszkolu i szkole, prowadzone przez siebie zajęcia, formułuje kierunki zmian i wnioski teoretyczne i praktyczne.

Kompetencje społeczne:

 Rozumie znaczenie czytelnictwa i kontaktu z książką dla rozwoju zainteresowań i umiejętności językowych dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym.

 Ma świadomość roli języka i komunikatywnego porozumiewania się dla rozwoju i edukacji dzieci oraz myślenia matematycznego i działalności badawczej jako sposobu rozwijania aktywności poznawczej.

 Pracuje w zespole projektując i realizując zajęcia z edukacji językowej, matematycznej, przyrodniczej.

 W komunikowaniu z innymi podkreśla znaczenie refleksji pedagogicznej dla rozwoju zawodowego nauczyciela i edukacji dzieci.

 Dzieli się z innymi wiedzą na temat znaczenia działań społecznych i ekologicznych podejmowanych przez dzieci i placówkę na rzecz środowiska lokalnego.

Na zaliczenie modułu student otrzymuje ocenę, którą stanowi średnia ważona ocen z pisemnego egzaminu (z zakresu treści przedmiotów: Edukacja językowa, Edukacja matematyczna, Edukacja przyrodnicza, Edukacja fizyczna i zdrowotna) oraz ocen z Praktyk nauczycielskich w przedszkolu i szkole, Nauczyciela w przedszkolu i Nauczyciela w szkole.

Egzamin pisemny obejmuje teoretyczne podstawy edukacji polonistycznej, matematycznej, przyrodniczej, fizycznej i zdrowotnej w przedszkolu i szkole, zagadnienia dotyczące metodyki organizacji zajęć dla dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym oraz zadania o charakterze praktycznym.