Wstęp do tworzenia kolekcji cyfrowych

obowiązkowe

W ramach zajęć student nabywa podstawową wiedzę na temat kolekcji cyfrowych ( bibliotek, repozytoriów i archiwów), typów i formatów dokumentów elektronicznych, długoterminowej archiwizacji cyfrowych zasobów. Poznaje dotychczas stworzone przedsięwzięcia, ich historię i ewolucję. Zajęcia podzielone są na dwa moduły: teoretyczny i praktyczny (warsztatowy). Podczas zajęć praktycznych studenci przygotowują kolekcję cyfrową na wybrany przez siebie temat. Tworzą metadane, udostępniają, organizują i zarządzają dokumentami w sieci.

W trakcie zajęć wykorzystana jest uniwersytecka platforma e-learningowa.

w sali

W ramach zajęć studenci nabędą wiedzę z zakresu teorii i praktyki tworzenia, utrzymania i rozbudowy kolekcji cyfrowych. Poznają ich różnorodne typy i podejście do ich planowania oraz rozwoju. W sposób teoretyczny i praktyczny zapoznają się z typami obiektów cyfrowych oraz metadanymi je opisującymi.

Studenci poznają zasady cyfryzacji, również w praktyczny sposób - odwiedzając profesjonalną pracownię digitalizacji. Przedstawione zostaną też aspekty długoterminowego przechowywania danych.

Na zajęciach studenci poznają zarówno krajowe, jak i międzynarodowe serwisy oferujące dostęp do kolekcji cyfrowych.

Zajęcia podzielone są na dwa moduły: teoretyczny i praktyczny.

W ramach części teoretycznej z aktywnym uczestnictwem studentów:

zostaną omówione teoretyczne zasady podejścia do kolekcji cyfrowych, ich podział ze względu na różne aspekty wykorzystania, tworzenia i funkcjonowania,

przedstawione zostaną możliwe źródła finansowania oraz rozbudowy kolekcji cyfrowych,

studenci poznają formaty plików używanych do zapisu obiektów cyfrowych oraz wykorzystywane w kolekcjach cyfrowych formaty metadanych,

przedstawione zostaną metody i techniki cyfryzacji różnego rodzaju obiektów fizycznych oraz standardy stosowane w digitalizacji,

omówione zostaną aspekty dostępności serwisów internetowych oraz dokumentów elektronicznych dla osób z niepełnosprawnościami,

studenci zapoznają się z polskimi i zagranicznymi kolekcjami cyfrowymi, które poddane zostaną krytycznej dyskusji,

poruszone zostaną informatyczne aspekty utrzymania kolekcji cyfrowych, w tym zapewnienia długoterminowej dostępności i archiwizacji,

omówiony zostanie potencjał sztucznej inteligencji w kontekście rozwoju i przetwarzania kolekcji cyfrowych,

poruszone zostaną aspekty prawa autorskiego związane z kolekcjami cyfrowymi.

W części praktycznej studenci, na bazie pozyskanej wiedzy, przygotują założenia utworzenia kolekcji cyfrowej. Stworzą plan jej utrzymania i dalszej rozbudowy, z uwzględnieniem określonych warunków środowiskowych.

Biblioteki i archiwa na jednolitym rynku cyfrowym, pod red. K. Chałubińskiej – Jentkiewicz, K. Kakareko i J. Sobczaka. Warszawa 2018.

Biblioteki cyfrowe, pod red. M. Próchnickiej, M. Janiak, M. Krakowskiej. Warszawa 2012 (dostępny online).

Biblioteki publiczne w erze cyfrowej, pod red. Joanny Burskiej. Warszawa 2004. (dostępny online).

Collecting in the twenty-first century : from museums to the Web, edited by Johannes Endres and Christoph Zeller. Rochester, New York 2022.

Cyfrowy świat dokumentu. Wydawnictwa, biblioteki, muzea, archiwa, praca zbiorowa pod red. Henryka Hollendra. Warszawa 2011.

Digitalizacja zbiorów bibliotecznych, pod red. Elżbiety Stefaniak. Warszawa 2006.

Janiak Małgorzata, Kolekcje cyfrowe: wizualizacja konstruktów. Warszawa 2019.

Kowalska Małgorzata, Digitalizacja zbiorów bibliotek polskich. Warszawa 2007 (dostępny online).

Lis Remigiusz, Digitalizacja zbiorów bibliotecznych [w:] Bibliotekarstwo, pod red. A. Tokarskiej. Warszawa 2013, s. 155-171.

Lis Remigiusz, Biblioteki cyfrowe [w:] Bibliotekarstwo, pod red. A. Tokarskiej. Warszawa 2013, s. 172-187.

Pepłowska Katarzyna, Archiwa cyfrowe w wybranych krajach europejskich, USA i Australii. Toruń 2018 dostępny w iBuk Libra)

Szafrański Leszek, Zarządzanie zasobami dokumentów elektronicznych w instytucjonalnych repozytoriach akademickich. Warszawa 2019.

Szczepańska Barbara, Otoczenie prawne biblioteki cyfrowej [w:] Nowe technologie w bibliotekach publicznych, pod red. Elżbiety Górskiej. Warszawa 2009, s. 173-182.

Trembowiecki Aleksander, Digitalizacja dla początkujących. Warszawa 2014.

Wałek Anna, Biblioteki cyfrowe na platformie dLibra. Warszawa 2009.

Absolwent zna i rozumie:

- podstawową terminologię stosowaną w opisie, tworzeniu i ocenie kolekcji cyfrowych (K_W03)

- zasady tworzenia i działania zbiorów cyfrowych (K_W05)

- procesy tworzenia cyfrowych zasobów informacyjnych (K_W05)

Absolwent potrafi:

- zastosować właściwe metody, narzędzia i standardy reprezentacji informacji do tworzenia i rozwijania kolekcji cyfrowych (K_U03)

- analizować funkcjonowanie kolekcji cyfrowych ze względu na ich właściwości techniczne, formalne i treściowe oraz w kontekście potrzeb użytkowników (K_U05)

- rozwijać wiedzę i umiejętności konieczne w pracy z kolekcjami cyfrowymi (K_U09)

Absolwent jest gotów do:

- krytycznej oceny posiadanej wiedzy niezbędnej do realizacji działań zawodowych związanych z tworzeniem kolekcji cyfrowych (K_K01)

- pracy indywidualnej lub w zespole odpowiedzialnym za tworzenie kolekcji cyfrowych (K_K04)

Przy zaliczeniu przedmiotu będą brane pod uwagę:

obecność na zajęciach (jedna możliwa nieobecność nieusprawiedliwiona, nieobecności wymagają samodzielnego opracowania materiału przerabianego na zajęciach w formie ustalonej z prowadzącym),

aktywność na zajęciach.

Zaliczeniem zajęć będzie stworzenie projektu związanego z kolekcją cyfrową, w którym będzie oceniana kompleksowość podejścia do tematu, jak również jakość wykonania zadania.

Zaliczenie na ocenę

brak