Filozofia sztucznej inteligencji

obowiązkowe

w sali

Tzw. rewolucja Sztucznej Inteligencji, która rozpoczęła się w 2022 roku, zmienia nie tylko podejście do SI, ale przede wszystkim sposób mówienia o niej. Wiele kwestii, dotąd teoretycznych, w sposób nagły zmaterializowało się na naszych oczach i nie zostało jeszcze w pełni rozpoznanych. Podczas zajęć spróbujemy zbliżyć się do tego rodzaju rozpoznania poprzez przyjrzenie się historii i teraźniejszości sztucznej inteligencji, a także prognozom jej rozwoju.

Przedmiot składa się z dwóch modułów. Podczas pierwszego – teoretycznego – przeanalizujemy historyczne i współczesne próby odpowiedzi na pytanie, co to znaczy, że maszyna może „myśleć”; przyjrzymy się też rozwojowi technologii, które obecnie określamy mianem „sztucznej inteligencji”. W drugim module analizować będziemy aktualny i prognozowany wpływ technologii SI na różne aspekty życia – edukację, politykę, sztukę, naukę, dziennikarstwo czy wojnę. Podczas analizowania tych zagadnień uczestniczki i uczestnicy zajęć zapoznają się też z szeregiem najistotniejszych podejść i pojęć z zakresu filozofii praktycznej.

Ponadto, osoby uczestniczące w zajęciach zobowiązane będą do przygotowania projektu semestralnego polegającego na wykorzystaniu wybranej aplikacji generatywnej sztucznej inteligencji do samodzielnie zdefiniowanego celu edukacyjnego, artystycznego lub praktycznego oraz filozoficznej refleksji na temat tego rodzaju działania.

Szczegółowa literatura na zajęcia udostępniana będzie sukcesywnie na platformie Classroom. Podczas zajęć będziemy analizować w całości lub fragmentach m.in. następujące teksty:

Bostrom, Nick, Superinteligencja. Scenariusze, strategie, zagrożenia. Gliwice: Helion 2016.

Chiang, Ted, Why AI isn’t going to make art, „New Yorker”, 31 August 2024, https://www.newyorker.com/culture/the-weekend-essay/why-ai-isnt-going-to-make-art

Coeckelbergh, Mark, AI Ethics, Cambridge, Mass.: MIT Press 2020.

Coeckelbergh, Mark, Why AI Undermines Democracy and What To Do About It, Cambridge: Polity 2024.

Crawford, Kate, Atlas sztucznej inteligencji. Władza, pieniądze i środowisko naturalne, Wydawnictwa UJ 2024.

Floridi, Luciano, The Ethics of Artificial Intelligence - Principles, Challenges, and Opportunities, Oxford: OUP 2023.

De la Mettrie, Julien O., Człowiek-Maszyna, przeł. Stefan Rudniański, https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/mettrie-czlowiek-maszyna.html

Moret, Ross, AI, The Conflicted University, and the Classroom, Journal of Philosophy of Education, 2025;, qhaf069, https://doi.org/10.1093/jopedu/qhaf069

Searle, John. R. (1980) Minds, brains, and programs. „Behavioral and Brain Sciences” 3 (3): 417-457.

Taddeo, Mariarosaria, The Ethics of Artificial Intelligence in Defence, Oxford: OUP 2025.

Turing, Alan, Computing Machinery and Intelligence. „Mind.” 1950, 59 (236): 433–460. doi:10.1093/mind/LIX.236.433.

Student zapoznaje się z wybranymi koncepcjami dotyczącymi systemów informacyjnych w różnych środowiskach ICT w kontekście rozwoju AI (K_W06)

Student poznaje społeczne i kulturowe konteksty budowania produktów i usług informacyjnych opartych o AI oraz dylematy z tym związane (K_W08)

Student umie dobierać właściwe źródła i informacje z nich pochodzące oraz dokonywać ich krytycznej analizy i prezentacji, w zakresie problemów, zdając sobie sprawy z uwarunkowań prawa autorskiego oraz nowych kwestii z nimi związanych, wynikłych z powszechności AI (K_U03)

Student potrafi wypowiadać się prowadzić, również w poetyce dyskusji na tematy związane z zajęciami (K_U07)

Student jest nieustająco gotów do krytycznej oceny swojej wiedzy (K_K01)

Student jest przygotowany do przestrzegania zasad etycznych w działalności informacyjnej, szczególnie w obliczu nowych wyzwań etycznych związanych z rozwojem AI (K_K05)

Student poznaje współczesne filozoficzne podstawy działania sztucznej inteligencji (K_W12)

Przygotowanie do zajęć i aktywność (50% oceny końcowej)

Projekt semestralny – wykorzystanie aplikacji sztucznej inteligencji w wybranym kontekście i jego filozoficzna ocena (dwie prezentacje, w sumie 50% oceny końcowej)