Antropologia ciała

nieobowiązkowe

Orientacja w podstawowych pojęciach antropologicznych.

Znajomość języka angielskiego niezbędna do czytania tekstów anglojęzycznych.

lektura monograficzna
w sali

Zajęcia mają zapoznać uczestników z dorobkiem antropologii skoncentrowanej na zagadnieniach cielesności człowieka.

W trakcie semestru przeanalizujemy wątki związane z chirurgią plastyczną, praktykowaniem sportu, reżimami dbałości o higienę i szczupłą sylwetkę, ale też chorowaniem, doświadczaniem dyskryminacji rasowej czy traumy obozu koncentracyjnego. Wszystkie te obszary potraktujemy jako areny cielesnego bycia w świecie i doświadczania go.

Cielesne bycie w świecie i wielozmysłowe doświadczanie rzeczywistości leżą u podstaw wielu współczesnych projektów antropologicznych. Zajęcia mają zapoznać uczestników z dorobkiem antropologii kulturowej skoncentrowanej na zagadnieniach cielesności człowieka.

W trakcie semestru przeanalizujemy wątki związane z chirurgią plastyczną, praktykowaniem sportu, reżimami dbałości o higienę i szczupłą sylwetkę, ale też chorowaniem, doświadczaniem dyskryminacji rasowej czy traumy obozu koncentracyjnego. Wszystkie te obszary potraktujemy jako areny cielesnego bycia w świecie i doświadczania go. Analizując studia przypadków będziemy poszukiwać znaczeń i wartości wpisanych w określone praktyki cielesne, a także obrazów ciała i społeczeństwa, przekazywanych w kulturowych dyskursach i narracjach. Okaże się, że ciało ludzkie można traktować jako barometr wartości kulturowych, przestrzeń reprodukcji rozmaitych ideologii oraz afirmacji określnego ładu społecznego, ale także oporu wobec niego.

Zajmiemy się również antropologią zmysłów – subdyscypliną antropologii cieszącą się coraz większą popularnością. W trakcie zajęć omówimy założenia tego podejścia a także przyjrzymy się poetyce tekstów pisanych z perspektywy doświadczeń zmysłowych. Umożliwi to uczestnikom zajęć prowadzenie własnych badań, skoncentrowanych na zmysłowym doświadczaniu rzeczywistości oraz praktykach cielesnych, przebiegających w różnorodnych światach społecznych i przestrzeniach kulturowych.

G. Vigarello, Historia otyłości, Warszawa 2012.

E. Kaw, Medicalization of the racial features: asian american women and cosmetic surgery, „Medical anthropology quarterly” 1991.

B. Czarnecka, Pamięć mięśniowa i kobiece doświadczenie obozu koncentracyjnego, „Teksty drugie” 2020.

A. Edmonds, Pretty modern. Beauty, sex and plastic surgery in Brazil, Durham and London 2010.

N. Seremetakis, Pamięć zmysłów. Oznaki przejściowości, „Etnografia” 2018.

D. Howes, The sensory studies manifesto, Toronto 2022.

T. Rakowski, Ciało i los. Fenomenologiczne studium „renty” we wsi Bolęcin, Antropolog wobec współczesności, Warszawa 2010.

S. Andris, Million dolar baby: making and unmaking of the female boxer’s body, [w:] Women willing to fight: the fighting woman in film, Newcastle 2007.

P. Bourdieu, Medytacje pascaliańskie, Warszawa 2006.

C. Abramson Corey, D. Modzelewski Darren, Caged morality: moral worlds, subculture and stratification among middle-cass cage fighters, „Qualitative socjology” 2011.

– zajęcia ukierunkowują myślenie o ciele i praktykach cielesnych jako źródłach tożsamości klasowych, płciowych i narodowych;

- student/studentka nabierają umiejętności rozpoznawania znaczeń towarzyszących konkretnym praktykom cielesnym;

- oraz zyskują wiedzę na temat historycznych przemian opisywania i postrzegania ciała ludzkiego;

- studenci zyskują przygotowanie do przeprowadzenia własnych badań etnograficznych dotyczących praktyk cielesnych oraz uwzględniających doświadczenia sensoryczne uczestników badań a także analizowania danych terenowych z tej perspektywy.

Kontrola obecności na zajęciach, dopuszczalne dwie nieobecności nieusprawiedliwione

Ćwiczenia zakończy kolokwium, sprawdzające znajomość tekstów przerabianych podczas zajęć. Dodatkowo studenci będą proszeni o wykonanie dwóch krótkich analiz, sprawdzających umiejętność odniesienia pojęć przerabianych na zajęciach do zjawisk z zakresu ciała oraz aktywności cielesnej. Premiowana będzie aktywność w dyskusjach nad omawianymi tekstami.

Nie przewiduje się.