‘119 milionów ludzi żyje w ubóstwie, a Komisja Europejska woli krykiet'- rola wskaźników ubóstwa w tworzeniu unijnej polityki walki z ubóstwem

fakultatywne

Moduł: Problemy społeczne i sparwy publiczne

Znajomość języka angielskiego umożliwiająca czytanie tekstów po

angielsku.

w sali

Zajęcia podejmują temat wykorzystywania wskaźników ubóstwa

jako narzędzia kształtowania unijnej polityki walki z ubóstwem.

Będziemy je analizować jako element szerszego „laboratorium

rządzenia” (Bruno 2008) – instrumentarium stosowanego przez

różne agendy unijne do negocjowania treści tej polityki oraz

realizacji własnych interesów. Będziemy zwracać uwagę zarówno

na proces dochodzenia do konsensusu wokół definicji

poszczególnych wskaźników oraz tego czego na temat ubóstwa w

UE pozwalają się dowiedzieć poszczególne wskaźniki, a jakich

elementów zjawiska nie pozwalają uchwycić; jak również na to jak

wskaźniki wykorzystywane są do wywierania presji na państwa

członkowskie, by poprawiały swoje wyniki w obszarze ubóstwa. Do

udziału w zajęciach nie jest potrzebna zaawansowana znajomość

metod statystycznych – będziemy pracować nad krytycznymi

kompetencjami analitycznymi uniwersalnymi dla osób zajmujących

się badaniami społecznymi.

Zajęcia podejmują temat wykorzystywania wskaźników ubóstwa

jako narzędzia kształtowania unijnej polityki walki z ubóstwem.

Będziemy je analizować nie tylko element szerszego „laboratorium

rządzenia” (Bruno 2008) – instrumentarium stosowanego przez

różne agendy unijne do negocjowania treści tej polityki oraz

realizacji własnych interesów. Będziemy zwracać uwagę zarówno

na proces dochodzenia do konsensusu wokół definicji

poszczególnych wskaźników oraz tego czego na temat ubóstwa w

UE pozwalają się dowiedzieć poszczególne wskaźniki, a jakich

elementów zjawiska nie pozwalają uchwycić; jak również na to jak

wskaźniki wykorzystywane są do wywierania presji na państwa

członkowskie, by poprawiały swoje wyniki w obszarze ubóstwa. Do

udziału w zajęciach nie jest potrzebna zaawansowana znajomość

metod statystycznych – będziemy pracować nad krytycznymi

kompetencjami analitycznymi uniwersalnymi dla osób zajmujących

się badaniami społecznymi.

Zajęcia podzielone są na dwa bloki. Pierwszy blok będzie miał na

celu dostarczenie uczestnikom podstawowej wiedzy na temat

sposobów definiowania i mierzenia ubóstwa. Poznamy dylematy

definicyjne oraz wybory metodologiczne i normatywne związane z

pomiarem tego zjawiska. Będziemy też przyglądać się wskaźnikom

skrajnego ubóstwa, próbując dotrzeć do przyjętych w nich założeń

na temat tego zjawiska oraz zastanawiać się jakie jego wymiary nie

są widoczne przez pryzmat tych wskaźników. Będziemy się

wspólnie zastanawiać czy można mówić o uniwersalności tych

definicji, biorąc pod uwagę różnice pomiędzy krajami pod

względem ogólnego dobrobytu oraz stopnia rozbudowy instytucji

zabezpieczenia społecznego. W ramach drugiego bloku

skoncentrujemy się na napięciach i dylematach widocznych w

unijnej polityce walki z ubóstwem i zmieniającej się roli

wskaźników w jej tworzeniu i realizacji. Podejmiemy problem

negocjowania jej treści w kontekście ograniczonych kompetencji

organów UE w obszarze tej polityki i tego, że większość prerogatyw

zachowują tu państwa członkowskie UE.

Podczas zajęć uczestnicy zapoznają się zarówno z literaturą

dotyczącą definiowania i mierzenia ubóstwa oraz unijnej polityki

walki z ubóstwem, jak i literaturą z zakresu socjologii kwantyfikacji

oraz studiów nad nauką i technologią (STS). Będziemy także

analizować fragmenty materiały badawczego dostępnego w

ramach projektu badawczego „Tworzenie polityki walki z

ubóstwem w Unii Europejskiej za pomocą miar ilościowych”

finansowanego w ramach grantu OPUS NCN.

W trakcie zajęć studenci będą pracowali nad swoimi

kompetencjami analitycznymi ucząc się patrzeć krytycznie na

wskaźniki, a więc: (i) rekonstruując założenia na temat zjawiska

ubóstwa przyjmowane przy ich tworzeniu; oraz (ii) poszukując

wymiarów ubóstwa, które pozostają niewidoczne przez pryzmat

wskaźników, a można uznać je za istotne dla zrozumienia tego

zjawiska; (iii) analizując interesy towarzyszące tworzeniu i

wykorzystywaniu wskaźników w polityce. Nacisk położony zostanie

również na praktykowanie umiejętności argumentowania –

zadaniem studentów będzie m. in. obrona/krytyka wybranej

koncepcji teoretycznej dotyczącej ubóstwa.

Literatura:

Arrowsmith, J., Sisson, K., & Marginson, P. (2004). What can

‘benchmarking’ offer the open method of co-ordination? Journal of

European Public Policy, 11(2), 311–328.

https://doi.org/10.1080/1350176042000194458

Bruno, I. (2009). The “Indefinite Discipline” of Competitiveness

Benchmarking as a Neoliberal Technology of Government.

Minerva, 47(3), 261–280. https://doi.org/10.1007/s11024-009-

9128-0

Espeland, W. N., & Sauder, M. (2007). Rankings and reactivity: How

public measures recreate social worlds. American Journal of

Sociology, 113(1), 1–40. https://doi.org/10.1086/517897

Espeland, W. N., & Stevens, M. L. (2008). A Sociology of

Quantification. European Journal of Sociology, 49(3), 401–436.

https://doi.org/10.1017/S0003975609000150

Grek, S. (2009). Governing by numbers: The PISA ‘effect’ in Europe.

Journal of Education Policy, 24(1), 23–37.

https://doi.org/10.1080/02680930802412669

Jessoula, M., & Madama, I. (2018). Fighting poverty and social

exclusion in the EU. A chance in Europe 2020. Routledge.

Latour, B. (1987). Science in action. How to follow scientists and

engineers through society. Harvard University Press.

Latour, B., & Woolgar, S. (1986). Laboratory life: The Construction

of Scientific Facts. Sage.

Porte, C. de la, Pochet, P., & Room, B. G. (2001). Social

Benchmarking, Policy Making and New Governance in the Eu.

Journal of European Social Policy, 11(4), 291–307.

https://doi.org/10.1177/095892870101100401

Saltiel, D. (2022). Poverty (2nd edn), Ruth Lister. The British Journal

of Social Work, 52(5), 3047–3049.

https://doi.org/10.1093/bjsw/bcab010

Scott, J. C. (1998). Seeing like a state: How certain schemes to

improve the human condition have failed. Yale University Press.

Shore, C. (2000). Building Europe: The Cultural Politics of European

Integration. Routledge.

Shore, C., & Wright, S. (2015). Audit Culture Revisited: Rankings,

Ratings, and the Reassembling of Society. Current Anthropology,

56(3), 421–444. https://doi.org/10.1086/681534

Star, S. L. (1999). The ethnography of infrastructure. The American

Behavioral Scientist, 43(3), 377–391.

https://doi.org/10.1177/00027649921955326

Thedvall, R. (2006). Eurocrats at work: Negotiating transparency in

postnational employment policy. Almqvist & Wiksell International.

Vanhercke, B., Ghailani, D., Spasova, S., & Pochet, P. (2020). Social

policy in the European Union: 1999-2019: The long and winding

road. OSE, ETUI.

Vanhercke, B., & Lelie, P. (2012). Benchmarking Social Europe a

Decade on: Demystifying the OMC’s Learning Tools (pp. 145–184).

Vetterlein, A. (2012). Seeing Like the World Bank on Poverty. New

Political Economy, 17(1), 35–58.

https://doi.org/10.1080/13563467.2011.569023

Zeitlin, J. (2009). The Open Method of Coordination and reform of

national social and employment policies: Influences, mechanisms,

effects. In M. Heidenreich & J. Zeitlin (Eds.), Changing European

Employment and Welfare Regimes: The Influence of the Open

Method of Coordination on National Reforms. Routledge.

K_W06 posiada podstawową wiedzę na temat instytucji regionalnych,

krajowych i międzynarodowych oraz zagadnień europejskiej integracji

K_W08 jest świadomy zróżnicowania społecznego oraz istnienia

nierówności społecznych, a także ich wpływu na życie jednostek i

funkcjonowanie grup społecznych

K_W09 posiada podstawową wiedzę na temat narzędzi i celów polityki

społecznej

K_U05 potrafi formułować proste samodzielne sądy na temat przyczyn

wybranych procesów i zjawisk społecznych

K_U20 potrafi przeczytać ze zrozumieniem tekst naukowy i wskazać jego

główne tezy, argumenty autora oraz poddać je dyskusji

K_K05 potrafi uczestniczyć w dyskusji

K_K06 potrafi argumentować stawiane tezy

K_K07 umie dokonać krytycznej analizy źródeł

K_K09 umie prezentować wyniki swojej pracy badawczej

Podstawą oceny jest aktywny udział w dyskusji (30% oceny),

wykonania zaplanowanych zadań (35%) i wygłoszenie prezentacji

(35% oceny).

Dopuszczalne są 2 nieusprawiedliwione nieobecności

Zasady zaliczania poprawkowego – takie same jak w I terminie.