Współczesna myśl społeczna

obowiązkowe

zdalnie

Wykład stanowi prezentację obecnego stanu teorii socjologicznej na tle jej rozwoju historycznego. Ukazana zostanie przedsocjologiczna teoria społeczna i teoria społeczna ojców założycieli nowoczesnych nauk społecznych – K. Marksa, M. Webera i E. Durkheima. Przedstawiony będzie proces wyodrębniania się poszczególnych perspektyw współczesnej socjologii. Celem wykładu jest ukazanie panoramy obecnej myśli socjologicznej i konsekwencji jakie poszczególne teorie mają dla praktyki badań socjologicznych.

Wykład stanowi prezentację obecnego stanu teorii socjologicznej na tle jej rozwoju historycznego. Ukazana zostanie przedsocjologiczna teoria społeczna i teoria społeczna ojców założycieli nowoczesnych nauk społecznych – K. Marksa, M. Webera i E. Durkheima. Przedstawiony będzie proces wyodrębniania się poszczególnych perspektyw współczesnej socjologii. Celem wykładu jest ukazanie panoramy obecnej myśli socjologicznej i konsekwencji jakie poszczególne teorie mają dla praktyki badań socjologicznych.

1. Przedsocjologiczna teoria społeczna. 2. Karol Marks – teoria i krytyka kapitalizmu3. Max Weber – nowoczesność i racjonalizacja4. Emil Durkheim - 5. Funkcjonalizm i myślenie systemowe w socjologii – T. Parsons, N. Luhmann6. Wymiana i kalkulacja – G. Homans, P. Blau, J. Coleman 7. Komunikacja i ewolucja – G. H. Mead8. Konflikt i dominacja – R. Dahrendorf, R. Collins, feminizm9. Struktury komunikacji – F. de Saussure, C. Levi-Strauss10. Teoria działania komunikacyjnego – J. Habermas11. Reprodukcja i przemoc symboliczna – P. Bourdieu12. Genealogia i archeologia wiedzy – M. Foucault 13. Socjologia historyczna – N. Elias, Ch. Tilly14. Actor – Network Theory – M. Callon, B. Latour15. Ponowożytność i społeczeństwo ryzyka – Z. Bauman, U. Beck, A. Giddens

Wiedza

K_W01 zna i rozumie podstawowe pojęcia wybranych subdziedzin socjologii (np. socjologii rodziny, zdrowia, pracy, religii, gospodarki, edukacji, itp.)

K_W02 ma świadomość istnienia sporów teoretycznych i metodologicznych prowadzonych we współczesnej socjologii, jest refleksyjny i krytyczny wobec różnych stanowisk

K_W03 posiada pogłębioną wiedzę o strukturach, wybranych instytucjach społecznych i ich wzajemnych relacjach

K_W04 jest refleksyjny i krytyczny wobec problemu zróżnicowania społecznego i nierówności społecznych

K_W05 posiada pogłębioną wiedzę o rodzajach więzi społecznych i mechanizmach podtrzymywania ładu zbiorowego

K_W06 posiada pogłębioną wiedzę o zróżnicowaniu kulturowym i jego przemianach, tożsamości kulturowej, interakcji i komunikacji międzykulturowej

K_W07 posiada pogłębioną wiedzę na temat wybranych metod i technik badań społecznych, ich ograniczeń, specyfiki i obszarów zastosowania

K_W08 jest świadomy znaczenia refleksyjnego i krytycznego podejścia do wyników badań społecznych, analiz i procedur badawczych

K_W10 posiada pogłębioną wiedzę na temat najważniejszych międzynarodowych i krajowych badań socjologicznych odnoszących się do wybranych obszarów rzeczywistości społecznej lub wybranych subdyscyplin socjologii

K_W11 posiada pogłębioną wiedzę o normach i regułach organizujących struktury i instytucje społeczne

K_W12 posiada pogłębioną wiedzę na temat funkcjonowania różnego typu organizacji i zarządzania nimi

K_W14 posiada pogłębioną wiedzę na temat założeń i twierdzeń wybranych historycznych i współczesnych teorii socjologicznych

K_W15 podchodzi w sposób refleksyjny i krytyczny do wyboru określonej perspektywy teoretycznej

Umiejętności

K_U01 potrafi zidentyfikować przyczyny i przewidzieć potencjalne skutki przeszłych i bieżących wydarzeń społecznych. Potrafi formułować krytyczne sądy na temat bieżących i przeszłych wydarzeń społecznych

K_U02 potrafi krytycznie selekcjonować informacje i materiały niezbędne do pracy naukowej, korzystając z różnych źródeł (w języku rodzimym i obcym na poziomie B2+) oraz posługując się nowoczesnymi technologiami

K_U04 potrafi posługiwać się kategoriami teoretycznymi oraz metodami badawczymi do opisu i analizy zmian społecznych i kulturowych we współczesnych społeczeństwach oraz ich konsekwencji

K_U08 umie zinterpretować rolę kultury w funkcjonowaniu jednostki i społeczeństwa

K_U09 potrafi wskazać związek przeczytanego tekstu naukowego z problemami życia społecznego i ich badaniem

Kompetencje społeczne:

K_K04 potrafi argumentować stawiane tezy posługując się dowodami naukowymi

K_K08 jest świadomy istnienia dylematów etycznych związanych z pracą socjologa

K_K09 jest otwarty na różne perspektywy teoretyczne i metodologiczne badań społecznych

Warunkiem zaliczenia jest sukcesywne przesyłanie esejów, których podstawą jest wykład i przeczytana lektura oraz minimum 8 obecności na wykładzie. Końcowa ocena będzie średnią ocen siedmiu przysłanych prac. Każda dodatkowa nieobecność będzie możliwa do odrobienia przez napisanie dodatkowego eseju.

Do godzin przeznaczonych na zajęcia w sali (30h) należy doliczyć czas konieczny do przygotowania się do zajęć (czytanie lektur, sporządzanie notatek, przygotowanie referatu) - 8h oraz czas konieczny do przygotowania się do finalnego zaliczenia (egzaminu) - 20h.