Współczesna filozofia i architektura. Badania estetyczne II

ogólnouniwersyteckie
seminaria monograficzne

Warunkiem dopuszczenia do seminarium jest orientacja w zakresie współczesnej filozofii i współczesnej architektury, czytanie tekstów filozoficznych i interpretowanie ich w związku ze zjawiskami kulturowymi oraz determinacja do podjęcia pracy badawczej nad zaproponowana problematyką.

Zajmować nas będą interpretacje przestrzeni we współczesnej humanistyce i ich związek z praktyką architektoniczną. Badaniom poddane zostaną fenomenologiczne, kulturoznawcze i socjologiczne interpretacje przestrzeni oraz ruchy miejskie przeciwstawiające się dominacji neoliberalizmu w polityce miejskiej.

Zajmować nas będą interpretacje przestrzeni we współczesnej humanistyce i ich związek z praktyką architektoniczną. Badaniom poddane zostaną fenomenologiczne, kulturoznawcze i socjologiczne interpretacje przestrzeni oraz ruchy miejskie przeciwstawiające się dominacji neoliberalizmu w polityce miejskiej. Koncentrować się będziemy na kwestii waloryzacji zmysłów i atmosferyczności we współczesnej architekturze: omawiać będziemy teksty dotyczące społecznego wymiaru architektury i wykorzystywania performatywnego potencjału budynków. W trakcie dyskusji odnosić się będziemy do konkretnych realizacji architektonicznych wykorzystujących oparty na asithesis potencjał tej dziedziny sztuki; stanowić będą one materiał do dyskusji nad problemami tj. architektura, a natura; architektura, a przestrzeń publiczna, architektura, a upamiętnianie. Krytycznej refleksji poddane zostaną zmysłowe, dźwiękowo-zapachowe (atmosferyczne) jakości realizowane w przestrzeni współcześnie projektowanych budynków i miast, kwestie estetyzacji i zawłaszczania przestrzeni miejskiej oraz artystyczne interwencje ujawniające ich opresyjny i wykluczający charakter

Wykaz tematów seminaryjnych.

1. Organizacja pracy na zajęciach: wprowadzenie w problematykę seminaryjną , omówienie propozycji tematów do przygotowania i dookreślenie literatury. Omówienie warunków zaliczenia.

2. Przestrzeń doświadczona w fenomenologii Husserla i Heideggera, a zwrot przestrzenny w humanistyce.

3. Multisensoryczność i atmosferyczność we współczesnej architekturze

4. Prawo do miasta i społeczne wytwarzanie przestrzeni ( H. Lefebvre)

5. Ekspansja neoliberalizmu w przestrzeń miejską, miejskie ruchy społeczne. (D. Harvey .) Architektura świadomości.

6. Zwrot performatywny w kulturze i jego wpływ na architekturę

7. Architektura , a upamiętnianie ( granice reprezentacji, ponowoczesne interpretacje kategorii wzniosłości, waloryzacja pustki ).

8. Partycypacja i budowanie „przestrzeni wspólnych” . Namysł nad sposobami realizacji prospołecznego wymiaru architektury.

(każdy temat jest przewidziany na jedno 3 godzinne spotkanie)

Fragmenty następujących monografii i artykuły:. Buczyńska–Garewicz „Miejsca, strony, okolice. Przyczynek do fenomenologii przestrzeni”, „Universitas”, Kraków, 2006.; Ł. Stanek „Architektura znowu jako przestrzeń? Uwagi na temat zwrotu przestrzennego”, w: „Autoportret”, nr. 2, D. Harvey, Bunt Miast. Prawo do miasta i miejska rewolucja, przekład:: Krystian Szadkowski, , Warszawa 2012; „My i oni.. Przestrzenie wspólne. Projektowanie dla wspólnoty”, „Fundacja Bęc Zmiana”, Warszawa, 2014, H. Lefebvre „The Production of Space”,. Oxford, Cambridge: Blackwell. 1994, fragm,; „Coś które nadchodzi…”, wyd. „Fundacja Bęc Zmiana”, Warszawa, 2011, str. 104 -110 i 135- 151; Rewers „Miasto w sztuce- sztuka miasta”, red, E. Rewers, Kraków, 2010,.; D. Bachman-Medicick „Cultural Turns. Nowe kierunki w naukach o kulturze”, przekł. K. Krzemieniowa, Warszawa, 2012; J. Butler, A. Parker, Performativity and Performance, New York 1995, E. Domańska, Zwrot performatywny we współczesnej humanistce, Teksty Drugie no.5, 2007, s. 48-60. B. Kolarevic, A. M. Malkawi (red.), Performative Architecture: Beyond Instrumentality, Spon Press, New York and London, 2005. R. Schechner Performance Theory, Routledge, New York 1988; A. Moravansky „Atmosfery w szwajcarskiej architekturze”, w: „Autoportret”, 35 (tegoż:„Ciepłe podbrzusze architektury, w: „Miasto-Zdrój. Architektura i programowanie zmysłów”, „Fundacja Bęc Zmiana”, str 69-76; G. Böhme Filozofia i estetyka przyrody”, fragm.; H. Schmitz „Ciałosfera, przestrzeń, uczucia”, fragm. S. Holl, J. Pallasma, A. Perez- Gomez . „Question of Perception”, San Francisco, 2006., e. t. c.

Nabyta wiedza: absolwent zna i rozumie

- w pogłębionym stopniu – metody badawcze i strategie argumentacyjne wybranej dyscypliny filozoficznej oraz metody interpretacji tekstu filozoficznego

- wybrane kierunki i stanowiska rozwojowe współczesnej filozofii w zakresie jednego bloku głównych dyscyplin filozoficznych: estetyka, filozofia kultury, historia filozofii

- w pogłębionym stopniu – zależność między kształtowaniem się idei filozoficznych a zmianami w kulturze i w społeczeństwie; rozumie fundamentalną rolę, jaką idee filozoficzne odgrywają w powstawaniu dzieł i instytucji kultury

Nabyte umiejętności: absolwent potrafi:

- samodzielnie interpretować tekst filozoficzny, twórczo i innowacyjnie komentować i konfrontować tezy pochodzące z różnych tekstów

- wykrywać zależności pomiędzy kształtowaniem się idei filozoficznych a procesami społecznymi i kulturalnymi oraz określać relacje między tymi zależnościami

Nabyte kompetencje społeczne:

- absolwent jest gotów do: aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym i kulturalnym; interesuje się nowatorskimi koncepcjami filozoficznymi w powiązaniu z innymi częściami życia kulturalnego i społecznego i zachęca do wdrażania tych koncepcji w przyszłej aktywności zawodowej

Ciągła ocena udziału studenta w dyskusjach seminaryjnych i stopnia zaangażowania w pracę zajęciową; ocena jakości przygotowania i wygłoszenia referatu rozszerzającego problematykę poruszaną w omawianej na zajęciach lekturze oraz (co najmniej jednej) prezentacji zawierającej indywidualnie wybrany materiał ilustracyjny do zajęć.

W wyjątkowych przypadkach wymóg napisania semestralnej pracy zaliczeniowej.

Dopuszczalna liczba nieobecności podlegających usprawiedliwieniu: 1 (jedno podwójne, tzn. 3-godzinne, spotkanie w semestrze)