Polityki migracyjne w Europie

obowiązkowe

Celem zajęć jest zapoznanie studentów z ewolucją polityk migracyjnych wybranych państw europejskich. W zakres przedmiotu wchodzić będzie wymiar historyczny migracji, analiza ustawodawstwa i wymiaru instytucjonalnego dotyczącego migracji i integracji migrantów, z uwzględnieniem udziału w rynku pracy, świadczeń socjalnych, edukacji, nabywania obywatelstwa, udziału w życiu publicznym.

Studenci podczas konwersatorium poznawać będą polityki migracyjne wybranych państw europejskich, ich wymiar prawny, społeczny, ekonomiczny i polityczny. Pierwsza część zajęć skoncentrowana będzie na sytuacji demograficznej państw europejskich i jej skutkach dla rynków pracy, systemów zabezpieczenia społecznego mobilności pracowników. Kolejna część zajęć poświęcona będzie analizie porównawczej regulacji prawnych dotyczących przyjmowania i adaptacji migrantów w różnych państwach a także ich praktycznej realizacji. Przedmiotem analizy i dyskusji będą również modele adaptacji w państwie przyjmującym oraz ich efektywność w wymiarze historycznym i współczesnym. Istotną częścią konwersatorium będzie problem edukacji i uczestniczenia migrantów w życiu społecznym i politycznym państw przyjmujących. W kontekście kryzysu migracyjnego/uchodźczego część zajęć poświęcona będzie polityce państw i postawom społeczeństw europejskich wobec uchodźców a także wykorzystaniu/niewykorzystaniu ich potencjału w państwach przyjmujących.

Nakład pracy studenta:

- konwersatorium - 30 h

- przygotowanie do konwersatorium - 30 h

- przygotowanie do zaliczenia - 30 h

- razem - 90 h

Literatura:

Balicki J., E. Frątczak, C. B. Nam, „Przemiany ludnościowe: fakty- interpretacje- oceny” Tom I „Mechanizmy przemian ludnościowych. Globalna polityka ludnościowa”, Warszawa 2003

Balicki J., Imigranci i uchodźcy w Unii Europejskiej. Humanizacja polityki imigracyjnej i azylowej, Wydawnictwo UKSW, Warszawa 2012, ss. 367.

Balicki J., Wells A., The Pendulum Culture? Integration of Young Muslim Immigrants in East London, Trafford, Bloomington, IN (USA) 2011, ss. 236.

Balicki J., Imigranci z krajów muzułmańskich w UE. Wyzwania dla polityki integracyjnej, Wydawnictwo UKSW, Warszawa 2010, ss. 401.

Balicki J., Chamarczuk M. (red.), Wokół problematyki migracyjnej. Kultura przyjęcia, Rządowa Rada Ludnościowa, Warszawa 2013, ss. 403.

Zbigniew Bokszański, Tożsamości zbiorowe, Wydawnictwo Naukowe PWN 2005;

Brzozowski J., Procesy migracyjne w krajach Unii europejskiej-problemy teoretyczne i praktyczne, Kraków 2005

Elżbieta Budakowska, Wielokulturowość: ponowoczesnym nacjonalizmem?, [w:] Jadwiga Królikowska (red.), Integralnokulturowe badanie kontaktu kulturowego. Wybrane problemy społeczne i prawne, WUW 2009, s. 152-161;

Castles S., Miller M.J., Migracje we współczesnym świecie, Warszawa 2011

Castro-Martín T., Cortina C., Demographic Issues of Intra-European Migration: Destinations, Family and Settlement, European Journal of Population, May 2015, Volume 31, Issue 2

Maciej Duszczyk, Magdalena Lesińska, Współczesne migracje – dylematy Europy i Polski, Warszawa 2009

Aleksandra Grzymała-Kazłowska, Sławomir Łoziński (red.), Problemy integracji imigrantów. Koncepcje, badania, polityki, WUW 2008;

Peter Kivisto - Multiculturalism in a Global Society, Blackwell Publishing 2002;

R. Kordonski, O. Kordonska (red.), Procesy migracyjne we współczesnym świecie: wyzwania dla społeczności międzynarodowej.), Lwowski Uniwersytet Narodowy im. Iwana Franki, Lwów-Olsztyn 2016,

Lesińska M., Inkluzja polityczna imigrantów we współczesnej Europie, Warszawa 2013

Magdalena Lesińska, Paweł Kaczmarczyk, Marek Okólski, New Patterns of European Migration: A Broad View from a Multidisciplinary Perspective, Canberra 2012

Sławomir Łodziński, "Pełzająca wielokulturowość". Perspektywy polityki wielokulturowości w Polsce - problemy prawne i nastawienia społeczne", "Migracje i społeczeństwo", Warszawa 2000, tom 5 , Instytut Historii PAN;

• Okólski, Marek, „Migracje ludności a modernizacja Europy”. W: J. M. Brzeziński (red.), Obcy i swoi. Psychologiczna natura stosunków międzyludzkich, Wydawnictwo Naukowe WNS UAM, Poznań 2017, s. 257-272.

• Okólski, Marek, „Nowa, krucha mapa europejskich migracji”, Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny, 1(163), 2017: s. 5-28.

Marek Okólski, Agnieszka Radziwonowiczówna, Współczesne migracje na świecie, Warszawa 2018

Statystyka międzynarodowa dotycząca migracji: OECD International Migration Statistics, UNHCR, Eurostat.

Wybrane dokumenty oraz raporty z badań na temat migracji, dyskryminacji, polityki wobec migrantów (OECD, ILO, MPI, UE, OBM), polskie i zagraniczne źródła urzędowe, materiały filmowe, internetowe, prasowe.

W zakresie WIEDZY student:

1. ma wiedzę teoretyczną w zakresie specyfiki najnowszych ruchów migracyjnych;

2. zna i rozumie fundamentalne pojęcia związane z migracjami, takie jak: polityka migracyjna, polityka adaptacji migrantów, migranci zarobkowi, system zabezpieczeń społecznych,

3.ma wiedzę praktyczną związaną z formułowaniem polityk: imigracyjnych i emigracyjnej, procesów tożsamościowych i programów adaptacyjno-integracyjnych imigrantów w państwie przyjmującym;

4. ma wiedzę na temat migrantów na europejskich rynkach pracy, z uwzględnieniem różnic kulturowych i problemów adaptacji,

W zakresie UMIEJĘTNOŚCI student potrafi:

1. interpretować zjawiska demograficzne i migracyjne na tle szybkiej zmiany w świecie i wykorzystywać wiedzę do weryfikacji hipotez;

2. dokonać samodzielnej analizy dokumentów dotyczących działań podejmowanych przez państwa w zakresie migracji,

3. podjąć dyskusję na temat przeczytanych lektur i posłużyć się w dyskusji przykładami złych i dobrych praktyk państw członkowskich w zakresie polityki migracyjnej.

4. przedstawiać zagadnienia migracyjne w oparciu o samodzielne poszukiwania materiałów nt. migracji w różnorodnych bazach instytucjonalnych i naukowych;

W zakresie KOMPETENCJI PERSONALNYCH I SPOŁECZNYCH student posiada kompetencje do:

1. formułowania wyważonych opinii odnośnie zjawisk migracyjnych poprzez dobór wiarygodnych źródeł;

2. formułowania wniosków odnośnie znaczeniem współczesnych migracji w tworzeniu się społeczeństw wielokulturowych;

3. stosowania wiedzy teoretycznej w analizie podstawowych zjawisk z zakresu międzynarodowych stosunków gospodarczych i politycznych

4. kształtowania w sobie i otoczeniu postaw tolerancji wobec inności, wielokulturowości i akceptacji „obcych” w społeczeństwie.

Zajęcia zaliczane są na ocenę. Podstawą jej wystawienia jest jednoczesne spełnienie kilku warunków, czyli podczas oceny semestralnej brane są pod uwagę następujące elementy:

- obecność na zajęciach – można być nieobecnym na dwóch zajęciach, każde ponad to należy odrobić w sposób ustalony z prowadzącym;

- aktywne uczestnictwo w zajęciach czyli udział w dyskusjach,

- prezentacja na wybrany temat – ok. 30 min.