Advanced topics in American Societies (Społeczeństwa amerykańskie - zagadnienia zaawansowane)

obowiązkowe

Podstawowa wiedza z zakresu historii społecznej USA, dobre rozumienie kluczowych pojęć i terminów filozoficznych i socjologicznych.

w sali

Kurs ten, inspirowany rozważaniami Alexisa de Tocqueville’a o związkach pomiędzy charakterem i społeczeństwem w Ameryce, i dotyczący wybranych motywów amerykańskiej świadomości społecznej, koncentruje się na takich zagadnieniach jak: rola rozumu i racjonalności w życiu społecznym, indywidualizm wobec wartości wspólnotowych, konsensus i konflikt, wyzwania wywołane kulturowym relatywizmem i kulturą masową, rola pragmatyzmu i optymizmu w mentalności amerykańskiej.

Dzięki zastosowaniu podejścia wielodyscyplinarnego, zajęcia mają umożliwić identyfikację oraz interpretację aspektów społecznych, psychologicznych, kulturowych, historycznych, ideologicznych i politycznych omawianych zjawisk.

Choć generalizacje dotyczące mentalności i charakteru całych narodów czy społeczeństw są ryzykowne, trudno nie dostrzec wyrazistych i niewątpliwych różnic pomiędzy formami świadomości społecznej charakteryzujących różne wspólnoty. Bez wątpienia jednym z najbardziej inspirujących przykładów wnikliwego dociekania związków pomiędzy charakterem i społeczeństwem w Ameryce jest klasyczna praca Alexisa de Tocqueville’a.

Kurs nawiązuje do jego ujęcia, próbując zidentyfikować wybrane motywy świadomości społecznej, które mogą być uznane - szczególnie z polskiego czy europejskiego punktu widzenia - za szczególnie wyróżniające i charakterystyczne dla społeczeństwa amerykańskiego.

Wybór omawianych zagadnień jest z konieczności ograniczony, świadomie pomija szereg znaczących zjawisk (jak poczucie wyjątkowości, nacjonalizm, religijność, itd.), będących przedmiotem zainteresowania innych, bardziej specjalistycznych kursów, nauczanych w Ośrodku Studiów Amerykańskich UW.

Ponieważ pojęcie świadomości społecznej ma zwykle konotacje marksistowskie, trzeba podkreślić, że ujęcie przyjęte na potrzeby tego kursu jest obszerniejsze, dystansujące się wobec jednoznacznie ideologicznych preferencji i w większości przypadków niezwiązane z kwestią podziałów czy konfliktów klasowych.

Zajęcia koncentrują się na kilku centralnych problemach amerykańskiej świadomości społecznej (w ujęciu reprezentowanym przez wybranych, ważnych autorów), takich jak:

- rola rozumu i racjonalności w życiu społecznym,

- indywidualizm skonfrontowany z wartościami wspólnotowymi,

- konsensus i konflikt społeczny,

- wyzwania ze strony kulturowego relatywizmu i kultury masowej,

- rola pragmatyzmu i optymizmu w mentalności amerykańskiej.

Tematy zajęć:

Tydzień pierwszy: Sprawy organizacyjne. Wprowadzenie podstawowych terminów i pojęć.

Tydzień drugi: Rozważania A. de Tocqueville’a o powstawaniu i konstytutywnych cechach amerykańskiej świadomości społecznej.

Tydzień trzeci: Zdrowy rozsądek kontra intelektualizm. Antyintelektualizm w społeczeństwie amerykańskim (The Age of American Unreason, Anti-intellectualism in American Life).

Tydzień czwarty: Poza zdrowym rozsądkiem - umysł paranoiczny i jego egzemplifikacje (The Paranoid Style in American Politics).

Tydzień piąty: Nowolewicowe przedstawienie amerykańskiej świadomości: trzy formy (Greening of America).

Tydzień szósty: Indywidualizm amerykański (American Political Cultures).

Tydzień siódmy: Indywidualizm i zaangażowanie (Habits of the Heart).

Tydzień ósmy: Od indywidualizmu do egoizmu, narcyzmu i egotycznej tożsamości (The Culture of Narcissism).

Tydzień dziewiąty: Zagadnienie relatywizmu kulturowego i jego konsekwencji (Closing of the American Mind).

Tydzień dziesiąty: Wyzwania kultury masowej (Empire of Illusion).

Tydzień jedenasty: Apatia, odcięcie, wycofanie (Bowling Alone).

Tydzień dwunasty: Konsensus i konflikt, kultura grzeczności i jej braku (Rude Democracy).

Tydzień trzynasty: Amerykański optymizm i jego krytycy (Bright-Sided).

Tydzień czternasty: Podsumowanie i zamykająca dyskusja.

Alexis De Tocqueville, Democracy in America

Susan Jacoby, The Age of American Unreason

Richard J. Hofstadter, Anti-intellectualism in American Life

Richard J. Hofstadter, The Paranoid Style in American Politics

Charles A. Reich, The Greening of America

Richard J. Ellis, American Political Cultures

Robert Neelly Bellah, Habits of the Heart: Individualism and Commitment in American Life

Christopher Lasch, The Culture of Narcissism

Allan Bloom, The Closing of the American Mind

Chris Hedges, Empire of Illusion: The End of Literacy and the Triumph of Spectacle

Robert D. Putnam, Bowling Alone: America's Declining Social Capital

Susan Herbst, Rude Democracy. Civility and Incivility in American Politics

Barbara Ehrenreich, Bright-Sided: How Positive Thinking Is Undermining America

Po ukończeniu tego kursu student:

1. WIEDZA

a) ma pogłębioną wiedzę na temat różnorodnych przejawów i form amerykańskiej świadomości społecznej,

b) rozpoznaje złożone relacje pomiędzy specyficznymi formami charakteru zbiorowego a życiem społecznym w USA,

c) zna podstawową terminologię z zakresu filozofii, socjologii, psychologii społecznej i studiów kulturowych w języku angielskim.

2. UMIEJĘTNOŚCI

a) potrafi twórczo zinterpretować ważny tekst z dziedziny nauk społecznych i przedstawić jego najważniejsze tezy,

b) potrafi krytycznie użyć teorii i pojęć dotyczących wybranych form świadomości społecznej w celu wyjaśnienia ich amerykańskiej specyfiki,

c) umie opracować i prezentować wyniki własnego, niezależnego badania dotyczącego wybranego zagadnienia.

3. KOMPETENCJE SPOŁECZNE

a) rozumie i docenia interpretacyjną wieloznaczność takich kwestii jak racjonalność w życiu społecznym, rola pragmatyzmu, relacje jednostka-zbiorowość, konflikty kulturowe, itd.

b) potrafi zająć własne stanowisko wobec najbardziej charakterystycznych form amerykańskiej świadomości społecznej,

c) pomaga innym studentom w zrozumieniu i interpretowaniu złożonych zagadnień społecznych w USA.

Podstawa oceny:

1. Obecność na zajęciach. Dwie nieobecności są dopuszczalne bez konsekwencji. W przypadku większej liczby nieobecności, mogą być wymagane dodatkowe lektury lub przygotowanie odrębnego eseju.

2. Aktywny udział w dyskusjach, oparty przede wszystkim na zadanych lekturach.

3. Prezentacja wybranego zagadnienia na zajęciach (obowiązkowa). Każda prezentacja może być przygotowana przez jednego lub dwóch uczestników, zależnie od liczebności grupy.

4. Pisemny egzamin końcowy.

Składowe części oceny końcowej (w przybliżeniu):

Frekwencja, udział w dyskusjach: 25%

Prezentacja: 30%

Egzamin końcowy: 45%

Aby zaliczyć zajęcia, student musi przygotować i przedstawić prezentację oraz uzyskać co najmniej dostateczną ocenę (3) na egzaminie końcowym.

Brak