Etyka [3800-ET-DON-ZK] Rok akademicki 2023/24
Ćwiczenia, grupa nr 3

Stanowiska normatywne:

Etyka cnoty:

1. Platon, Gorgiasz przeł. W. Witwicki Warszawa PWN 1958,

2. Arystoteles, Etyka nikomachejska, przeł. D. Gromska, Warszawa, PWN 1982, ks. I, II, V.

3. Epiktet, Encheiridion w: Diatryby. Encheiridion, przeł. L. Joachimowicz, Warszawa: PWN 1961 lub Marek Aureliusz, Rozmyślania, przeł. M. Reiter, Warszawa: PWN 1984, ks. II-V.

4. A. MacIntyre, Dziedzictwo cnoty. Studium z teorii moralności, przeł. A. Chmielwski, Warszawa: PWN 1996, rozdz. XIV.

Etyka chrześcijańska:

5. Św. Tomasz, Traktat o człowieku, q 83

6. Jan Paweł II Veritatis Splendor lub K. Wojtyła, Elementarz etyczny, Lublin: TN KUL 1999, ss. 15-48.

Etyka praw:

7. T. Hobbes, Lewiatan czyli Materia, forma i władza państwa kościelnego i świeckiego, przeł. Cz. Znamierowski, Warszawa: PWN 1954, rozdz. X-XXI.

8. J. Locke, Drugi traktat, w: Dwa traktaty o rządzie, §§ 1-33 oraz §§ 87-106.

9. J.S. Mill, O wolności, rozdz. I i II przekł. M. Ossowska i A Kurlandzka, Warszawa: PWN 1959.

10. R. Dworkin, Biorąc prawa poważnie, przeł. T. Kowalski, Warszawa: PWN, 1998, rozdz. IV i VII.

Etyka deontologiczna:

11. I. Kant, Uzasadnienie metafizyki moralności, przeł. M. Wartenberg, PWN: Warszawa 1984, rozdz. 1 i 2.

Utylitaryzm:

12. J.St. Mill, Utylitaryzm, w: Utylitaryzm. O wolności, rozdz. I i II.

Etyka aksjologiczna:

13. R. Ingarden, Wykłady z etyki XIII, XIV lub O odpowiedzialności i jej podstawach ontycznych, w: Książeczka o człowieku, Warszawa: Wydaw. Literackie, 1998

14. M. Scheler, fragmenty z Der Formalismus in der Ethik und die materiale Wertethik w przekł. W Galewicza, w: Z fenomenologii wartości, W. Galewicz (red.); Papieska Akademia Teologiczna, Kraków: 1988, ss. 46-84 (lub M.Scheler, Resentyment i moralność”).

Etyka troski

15. C. Gilligan, Innym głosem. Teoria psychologiczna a rozwój kobiet, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2015 ss. 67-83, 152-161.

Sytuacjonizm:

16. J.-P. Sartre, Egzystencjalizm jest humanizmem w: Egzystencjalizm jest humanizmem. Marksizm i egzystencjalizm, Warszawa 1983.

17. Leszek Kołakowski, Etyka bez kodeksu w: Kultura i fetysze. Eseje, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN 2000 oraz Pochwała niekonsekwencji w: Pochwała niekonsekwencji: pisma rozproszone sprzed roku 1968, Tom 2, Z. Mentzel (red.) London: "Puls" 2002.

Metaetyka:

18. D. Hume, Badania dotyczące zasad moralności, przeł. A. Hochfeld, Warszawa: PWN 1975, rozdz. 1 i 5 oraz Dodatek 1; Traktat o naturze ludzkiej, przeł. Cz. Znamierowski, Warszawa: PWN 1963, t. 2. ss. 241-260.

19. J. Hospers, Główne teorie metaetyczne w: Metaetyka, I. Lazari-Pawłowska (red.), Warszawa: PWN 1975.

20. Ch. L. Stevenson, Istota sporów etycznych w: Metaetyka, I. Lazari-Pawłowska (red.), Warszawa: PWN 1975.

Problemy moralne:

21. Wina. K. Jaspers, Problem winy, przeł. J. Garewicz, „Etyka” 17 (1979), s. 150-206.

22. Obcość. Z. Bauman, Obcy u naszych drzwi, Warszawa 2016

23. Sprawiedliwość J. Rawls, Teoria sprawiedliwości, przeł.: M. Panufnik, J. Pasek, A. Romaniuk, Warszawa: PWN 1994, §§ 1-4, 10-11.

24. Prawda i polityka, H. Arendt, Prawda i polityka, w Między czasem minionym a przyszłym, Warszawa 1994, s. 267 – 308.

25. Brudne ręce. M. Walzer, Działalność polityczna: problem brudnych rąk, w: W. Galewicz (red.), Moralność i profesjonalizm. Spór o pozycję etyk zawodowych, Universitas, Kraków 2010, s. 401-24.

26. Prawa zwierząt. P. Singer, Zwierzęta i ludzie jako istoty równe sobie, „Etyka” 18 (1980), s. 49-61

27. Eutanazja. Margaret Pabst Battin, Eutanazja: kwestie podstawowe, w: W. Galewicz (red.), Wokół śmierci i umierania, Antologia bioetyki t. 1, Universitas, Kraków 2009, s. 339-50.

28. Eugenika J. Habermas, Przyszłość natury ludzkiej: czy zmierzamy do eugeniki liberalnej?, przeł. M. Łukasiewicz, Warszawa : Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2003.

29. Osoba H. Frankfurt, Wolność woli i pojęcie osoby w: J. Hołówka (red.), przeł. J. Nowotniak, W. J. Popowski, Warszawa: Wydaw. "Spacja", Fundacja "Aletheia", 1997.

Na zajęciach będziemy zajmowali się trzema rodzajami szeroko rozumianych zagadnień filozofii moralnej:

1. Etyką normatywną (będziemy analizowali, w porządku historycznym, kilka najważniejszych stanowisk etyki normatywnej oraz idei wokół których są zorganizowane, takich jak cnota, powinność, wartości)

2. Etyką krytyczną (metaetyką); będą interesowały nas zagadnienia związane z językiem i jego funkcjami oraz statusem teoriopoznawczym zdań oceniających. Zapoznamy się również z różnymi szkołami metetycznymi.

3. Problemami moralnymi takimi jak: wina, sprawiedliwość, eutanazja, prawda i polityka, prawa zwierząt)

Warunki zaliczenia zajęć: solidność (będę pytała Państwa czy lektura została przeczytana), aktywność (udział w dyskusji), praca zaliczeniowa w postaci recenzji (informacje, jak pisać recenzję dostaną Państwo na pierwszych zajęciach)

Termin oddania prac (ok. 5 stron): maj 2024

Dopuszczalna liczba nieobecności podlegających usprawiedliwieniu: 2 w semestrze