Przedmioty ogólnouniwersyteckie Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej im. K. Michałowskiego (grupa przedmiotów zdefiniowana przez Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej im. K. Michałowskiego)

Semestr letni 2024/25

• Konwersatorium - 30 godzin

Domostwo jest najmniejszą identyfikowalną archeologicznie jednostką społeczną określaną najprościej jako współzamieszkująca ze sobą grupa osób. Ciągły rozwój metod archeologicznych umożliwia coraz to dokładniejsze poznanie życia domostw, które stało się niezwykle ważne w badaniach nad funkcjonowaniem dawnych społeczności.

Podczas zajęć omówione będą metody i założenia archeologii domostwa oraz problemy badawcze, których rozwiązanie jest możliwe dzięki rozwojowi tej dziedziny. Omawiane przykłady archeologicznych badań nad domostwem będą pochodzić z różnych lokalizacji geograficznych, jednak w dużej mierze z obszaru doliny środkowego Nilu.

Semestr zimowy 2023/24

• Konwersatorium - 30 godzin

Semestr letni 2023/24

• Konwersatorium - 30 godzin

Semestr zimowy 2024/25

• Konwersatorium - 30 godzin

Semestr letni 2024/25

• Konwersatorium - 30 godzin

Przez ponad dziesięć wieków armia rzymska przechodziła szereg zmian i reform, często fundamentalnych, które wpływały na jej skuteczność bojową oraz przede wszystkim - organizację. Dzięki niej nie tylko podbijano nowe terytoria, ale również zabezpieczano granice Imperium, pacyfikowano buntującą się ludność oraz utrzymywano porządek. Jednak lista zadań wykonywanych przez wojsko była znacznie dłuższa i obejmowała także utrzymywanie linii zaopatrzeniowych, rozwój infrastruktury, udział w projektach budowlanych, w tym również cywilnych itd. Nawet po zakończeniu służby, poprzez nadawanie ziemi na nowo podbitych obszarach, wojskowi weterani stanowili ważny element procesu romanizacji ludności autochtonicznej. Jednocześnie, pod względem bojowym armia rzymska z całą pewnością częstokroć ustępowała innym formacjom świata starożytnego, o czym świadczą wcale nierzadkie porażki w bitwach lub nawet kampaniach wojennych. Co zatem stało za jej skutecznością, która zapewniła potęgę Rzymowi?

Semestr zimowy 2023/24

• Wykład - 30 godzin

Półwysep Arabski i rejon Zatoki Perskiej nieodparcie kojarzą się z kolebką islamu, bezkresnymi pustyniami, wydobyciem ropy naftowej, a ostatnio także z nowoczesnymi miastami nad Zatoką Perską, stanowiącymi w ostatnich czasach atrakcyjny kierunek turystyczny. Wiedza o tym, że w czasach przedislamskich kwitła tam cywilizacja, rzadko dociera do opinii publicznej. Dzieje się tak też dlatego, że południowa Arabia pozostawała przez wiele lat na marginesie zainteresowania archeologii Bliskiego Wschodu. Z różnych względów sytuacja ta uległa w ostatnim czasie zmianie, dlatego niniejszy wykład ma na celu przybliżenie słuchaczom aktualnej wiedzy na temat problematyki archeologicznej tego regionu w okresie epoce brązu i żelaza.

Semestr zimowy 2023/24

• Konwersatorium - 30 godzin

Semestr letni 2023/24

• Konwersatorium - 30 godzin

Semestr zimowy 2024/25

• Konwersatorium - 30 godzin

Semestr letni 2024/25

• Konwersatorium - 30 godzin

Głównym tematem zajęć będą techniki budowy (teichologia) oraz obrony (poliorketyka) fortyfikacji rzymskich w I-III wieku n.e. wznoszonych przede wszystkim dla założeń wojskowych. Przedstawiona zostanie zarówno geneza, jak i ewolucja dzieł obronnych. Omówiona zostanie także problematyka materiałów źródłowych, w tym: archeologicznych, pisanych i ikonograficznych; oraz metodologia ich analizy, formułowania wniosków badawczych, a także dokonywania własnych interpretacji. Na podstawie omówionych przykładów uczestnicy analizować będą czynniki determinujące ich wygląd, plan lub zastosowane materiały budowlane. Innym elementem prowadzonych rozważań będą stanowiły możliwe pozamilitarne funkcje struktur obronnych oraz sposób ich postrzegania przez budowniczych i potencjalnych najeźdźców.