Przedmioty ogólnouniwersyteckie wystawiane przez Kolegium Artes Liberales (grupa przedmiotów zdefiniowana przez Wydział "Artes Liberales")

Semestr zimowy 2024/25

• Konwersatorium - 30 godzin

Postawienie teologii w ramach dyskursu humanistycznego otwiera perspektywę porównawczą refleksji prawosławnej, katolickiej i ewangelickiej, także w dialogu z innymi tradycjami i religiami; refleksji, co w nich wspólne i co odrębne. Język teologii jawi się jako samodzielny język humanistyki, będący kluczem do opisania człowieka i świata. Teologia jako język humanistyki posługuje się bezpośrednim doświadczeniem człowieka, przekładając formy życia, twórczości, zachowań, uczuć, relacji społecznych na kategorie dyskursywne, wokół których na nowo budowany jest orbis humanum. Poprzez takie sproblematyzowanie teologii w jej polu zainteresowania znajduje się malarstwo, rzeźba, architektura, muzyka, literatura, doświadczenie mistyczne, liturgiczne czy ascetyczne. W ten sposób buduje się system nadrzędnych kategorii, wyznaczających dyskurs filozoficzny. Każda z wymienionych dziedzin, w obszarze teologii zyskuje nową interpretację, dla każdej teologia staje się nowym kluczem hermeneutycznym

Semestr letni 2023/24

• Konwersatorium - 30 godzin

Semestr zimowy 2024/25

• Konwersatorium - 30 godzin

Semestr letni 2024/25

This course is for advanced students who are already able to write papers in English and who wish to learn how to improve their texts by revising and editing them according to standards of international scholarship and publishing.

We will examine three aspects of academic writing in English. 1) Ethics – how to engage critically yet collegially with the writings of others and how to assure that one’s writing is truly one’s own, especially in light of available artificial-intelligence programs for generating prose. 2) Structure – how to articulate a clear, central argument in the paper’s title, abstract, and introduction, and how to support the argument with evidence in the body of the text. 3) English style – how to craft coherent paragraphs with lean, compelling sentences.

Each student should submit to the instructor a short paper before the first class meeting, one that has been written prior to the course and on which the student will focus in the semester.

Semestr zimowy 2024/25

• Konwersatorium - 30 godzin

Analiza literacka i modelowanie utworów za pomocą sztucznej inteligencji (ChatGPT) - wspólne uczenie się zastosowań SI do analiz kulturowych. Będziemy analizować ze studentami Fraszki Jana Kochanowskiego i/lub inne utwory, identyfikując w nich motywy i nadając im formę zlematyzowaną na użytek słownikowego zastosowania. Następnie sprawdzimy, jak tę analizę literacką utworu może wykonywać sztuczna inteligencja. Dokonamy tego przez skontrolowanie ze studentami wyników intelektualnej pracy robota na większym korpusie.

Semestr zimowy 2024/25

• Konwersatorium - 30 godzin

Skrócony opis przedmiotu Konwersatorium poświęcone jest antycznym praktykom rytualnym jako czynnikom kulturotwórczym kształtującym literaturę, widowisko, wzorce zachowań społecznych oraz – współcześnie – film i różne formy sztuki i rozrywki cyfrowej. Studenci będą zapoznawać się z zagadnieniami związanymi z głównym tematem zajęć na podstawie tekstów źródłowych (w przekładach na język polski lub ewentualnie angielski) oraz opracowań naukowych, oraz będą badać współczesną (XX i XXI w.) kulturę popularną pod kątem obecności motywów zaczerpniętych z antycznej tradycji religijnej i ezoterycznej.

Rok akademicki 2023/24

• Konwersatorium - 60 godzin

Wprowadzenie do wiedzy/badań nad człowiekiem w świecie i nad światem powstałym w następstwie ludzkich działań. Zajęcia transdyscyplinarne obejmujące: teo- bio- antropo- i eko- logie oraz historię, czyli podejmujące sprawę istnienia człowieka w czasoprzestrzeni. Spojrzenie interdyscyplinarne na człowieka w świecie z perspektywy XXI wieku. Próba ujęcia Świata jako dzieła człowieka.

Semestr zimowy 2023/24

• Wykład konwersatoryjny - 30 godzin

Semestr zimowy 2024/25

• Konwersatorium - 30 godzin

Celem przedmiotu jest monograficzne ujęcie historycznych zagadnień dotykających związków między chrześcijaństwem a szeroko rozumianą chronologią. Kurs, mający formę hybrydową i łączący wykład monograficzny z konwersatorium, ma na celu zmapowanie kluczowych momentów w dziejach chrześcijaństwa, w których dochodziło do istotnych sporów dotyczących różnie pojmowanego czasu oraz wskazanie tego, w jaki sposób kontrowersje te przekładały się na poczucie tożsamości poszczególnych wspólnot chrześcijańskich i relacje pomiędzy nimi.

Semestr letni 2023/24

• Konwersatorium - 30 godzin

Semestr letni 2024/25

Dostępność i rosnąca popularność narzędzi do zautomatyzowanego generowania tekstów i obrazów z wykorzystaniem narzędzi opartych na generatywnej sztucznej inteligencji (AI), przede wszystkim LLM takich jak np. ChatGPT, może prowadzić do nieuczciwych praktyk, zwłaszcza prezentowania tekstów wygenerowanych automatycznie jako prac własnego autorstwa.

Zajęcia mają na celu praktyczne przygotowanie do wykorzystania dostępnych narzędzi generatywnych w sposób zgodny z dobrymi praktykami akademickimi i prawami autorskimi.

Semestr zimowy 2024/25

• Konwersatorium - 30 godzin

Przedmiotem konwersatorium będą zagadnienia z zakresu historii recepcji: historyczne interpretacje zjawisk kultur dawnych, opracowane od doby renesansu po wiek XX. Podczas zajęć będziemy rozważać, w jaki sposób autorzy dawni i współcześni odnosili się do problemów przeszłości; dlaczego ich interpretacje przybierały konkretne kształty, a także – w jakim stopniu ich prace odzwierciedlały założenia charakterystyczne dla ich własnych epok. Wspólnie podejmiemy więc refleksję nad problemem uwarunkowanych historycznie i kulturowo założeń stojących u podstaw prób rozumienia i objaśniania historycznych zjawisk kulturowo-literackich. Zajmować nas będą mechanizmy powstawania omawianych interpretacji oraz problem granicy między nimi a faktami historycznymi.

Propozycje poszczególnych studiów przypadku łączy problematyka filologii rozumianej jako metodyczna refleksja nad znaczeniami tekstów (w tym prac naukowych) i kultur, w których powstają.

Semestr zimowy 2024/25

• Konwersatorium - 30 godzin

Materię prowadzonych w toku konwersatorium dyskusji stanowić będą wybrane przykłady polskiej i obcej twórczości dla młodych czytelników mówiące zarówno o realnych konfliktach (około)wojennych, takich jak II wojna światowa, stan wojenny i tzw. kryzys uchodźczy, jak i konfliktach kulturowych i pokoleniowych. Realizacje tytułowego zagadnienia przybierają również bardziej uniwersalne formy, ponadto wojna traktowana jest też symbolicznie. Prowadzone dyskusje poświęcone będą rozwiązaniom artystycznym, zarówno na poziomie tekstu, jak i książki jako całości, łączącej tekst i obraz. Wieloaspektowa analiza wybranych publikacji – zakorzeniona głównie w rozpoznaniach literaturoznawczych, ale odwołująca się również do bibliologii i pedagogiki – pozwoli na ukazanie bogactwa współczesnej twórczości dla młodych czytelników mówiącej o tematach pozostających wedle niektórych w sferze tabu.

Semestr letni 2023/24

• Konwersatorium - 30 godzin

Zajęcia będą poświęcone rekonstrukcji i interpretacji filozoficznego znaczenia dialogu w myśli europejskiej. Wydobędziemy najbardziej inspirujące wątki, począwszy od koncepcji hermeneutycznych i komunikacyjnych (Gadamer, Habermas), zakotwiczonych w greckim antyku (Heraklit, Sokrates, Platon), poprzez dialog inspirowany judaizmem i egzystencjalizmem w filozofii Rosenzweiga i Bubera, a także poprzedników i inspiratorów filozofii dialogu: Feuerbacha, Cohena, po koncepcję więzi międzyludzkiej Levinasa.

Pojęcie dyskursu naświetlimy jako współczesną postać rozmowy, która ma walor upodmiotawiania człowieka i jednocześnie sytuuje tego człowieka społecznie oraz politycznie.

Rok akademicki 2023/24

• Wykład konwersatoryjny - 60 godzin

Kurs zasadniczo będzie trzymał się chronologii dziejów i obejmuje zjawisko dramatu od Szekspira do Norwida, jest on kontynuacją kursu Dramat i teatr kondycji ludzkiej 1.0. Od Ajschylosa do Szekspira w roku 2022/23. Każdego roku będzie można na nowo przystąpić do zajęć.

Semestr zimowy 2023/24

• Ćwiczenia - 30 godzin

Celem kursu będzie zwrócenie uwagi studentów na stosowanie przez autorów tekstów (naukowych i popularnonaukowych) dyskursu nacjonalistycznego wobec mniejszości. Analizie poddana zostanie szczególnie sytuacja Wilamowian – grupy etnicznej, której członkowie uważają siebie za potomków osadników przybyłych w XIII wieku z Flandrii. Studenci posiądą jednak wiedzę o innych dyskryminowanych grupach etnicznych i mniejszościach zamieszkujących Polskę (np. Ślązacy, ewangelicy, osoby nieheteronormatywne) oraz o współczesnych metodach badań antropologicznych nad mniejszościami uwzględniającymi ich podmiotowość.

Semestr zimowy 2024/25

• Konwersatorium - 30 godzin

Zajęcia będą poświęcone podstawom zachowań moralnych w świecie zwierząt. Podczas zajęć omówimy występowanie w świecie zwierząt emocji i zachowań uznawanych za podwaliny ludzkiej moralności. Przedyskutujemy psychologiczne i społeczne komponenty zachowań moralnych w świecie zwierząt oraz spróbujemy odpowiedzieć na pytanie: czy zwierzęta mogą postępować sprawiedliwie?

Semestr zimowy 2024/25

• Konwersatorium - 30 godzin

Encyklopedia literacka - słownikowa lematyzacja wiedzy o autorze i jego twórczości (Jan Kochanowski). Istota zajęć: wybieranie z opracowań twórczości JK problemów badawczych i nadawanie im postaci haseł encyklopedycznych. Zastosowanie modeli językowych sztucznej inteligencji (ChatGPT i tp.) mogłoby nas eksperymentalnie nauczyć, jak wygląda formułowanie problemów badawczych i ich encyklopedyczna lematyzacja. Wykorzystamy tę pomoc w wykonywaniu praktycznych zadań: pisaniu haseł encyklopedycznych dotyczących twórczości pisarza. .

Semestr zimowy 2024/25

• Konwersatorium - 30 godzin

Sztuczna inteligencja to termin obejmujący różne systemy, których funkcjonowanie przypomina działanie ludzi. Systemy takie naśladują nasze postrzeganie zmysłowe, gromadzenie i przetwarzanie danych albo przeprowadzanie rozumowań. Zgodnie z jedną z klasycznych definicji sztucznej inteligencji są to systemy działające w sposób, który zostałby uznany za inteligentny, gdyby było to działanie człowieka.

Sztuczna inteligencja uchodzi za technologiczną nowość, tymczasem jest starsza np. od inżynierii genetycznej. Współcześnie jesteśmy świadkami rozwoju tej technologii dzięki zwiększeniu mocy obliczeniowej komputerów oraz ogromnej ilości danych .Trudno jest wskazać dziedzinę życia, w której się jej nie wykorzystuje. Już dziś prowadzi to do poważnych przemian społecznych, a w przyszłości będą one zapewne jeszcze głębsze. Upowszechnienie systemów sztucznej inteligencji można traktować jak wielki eksperyment społeczny. Możemy być pewni, że będzie on miał poważne konsekwencje etyczne i prawne.