Przedmioty ogólnouniwersyteckie Wydziału "Artes Liberales" (grupa przedmiotów zdefiniowana przez Wydział "Artes Liberales")

Semestr zimowy 2024/25

• Konwersatorium - 30 godzin

Postawienie teologii w ramach dyskursu humanistycznego otwiera perspektywę porównawczą refleksji prawosławnej, katolickiej i ewangelickiej, także w dialogu z innymi tradycjami i religiami; refleksji, co w nich wspólne i co odrębne. Język teologii jawi się jako samodzielny język humanistyki, będący kluczem do opisania człowieka i świata. Teologia jako język humanistyki posługuje się bezpośrednim doświadczeniem człowieka, przekładając formy życia, twórczości, zachowań, uczuć, relacji społecznych na kategorie dyskursywne, wokół których na nowo budowany jest orbis humanum. Poprzez takie sproblematyzowanie teologii w jej polu zainteresowania znajduje się malarstwo, rzeźba, architektura, muzyka, literatura, doświadczenie mistyczne, liturgiczne czy ascetyczne. W ten sposób buduje się system nadrzędnych kategorii, wyznaczających dyskurs filozoficzny. Każda z wymienionych dziedzin, w obszarze teologii zyskuje nową interpretację, dla każdej teologia staje się nowym kluczem hermeneutycznym

Semestr letni 2023/24

• Konwersatorium - 30 godzin

Semestr zimowy 2024/25

• Konwersatorium - 30 godzin

This course is for advanced students who are already able to write papers in English and who wish to learn how to improve their texts by revising and editing them according to standards of international scholarship and publishing.

We will examine three aspects of academic writing in English. 1) Ethics – how to engage critically yet collegially with the writings of others and how to assure that one’s writing is truly one’s own, especially in light of available artificial-intelligence programs for generating prose. 2) Structure – how to articulate a clear, central argument in the paper’s title, abstract, and introduction, and how to support the argument with evidence in the body of the text. 3) English style – how to craft coherent paragraphs with lean, compelling sentences.

Each student should submit to the instructor a short paper before the first class meeting, one that has been written prior to the course and on which the student will focus in the semester.

Semestr zimowy 2024/25

• Konwersatorium - 45 godzin

The goal of the seminar is to trace the differences between AI simulation and literary fiction.

Computer games immerse us in virtual reality, while films and novels transport us into worlds projected on movie screens and described on printed pages. Generative AI converses with us using the same natural language that is used by fictional characters dialoguing in a novel. Besides the obvious differences in media technology – for instance, a computer screen vs. a theatrical stage – are there distinct features and modes of reception that differentiate simulations generated by machines from fictions staged and described by humans?

Semestr zimowy 2023/24

• Konwersatorium - 30 godzin

Semestr zimowy 2024/25

• Konwersatorium - 30 godzin

Na zajęciach analizowane są i interpretowane teksty literatury greckiej różnych epok. Studenci zastanawiają się, czym jest interpretacja, poznają metody badań literatury, omawiają konteksty.

Semestr letni 2023/24

• Konwersatorium - 30 godzin

Perhaps, each and every action of our everyday lives has as an economic aspect. How we manage our households, what we buy, how we use our time… The course aims at grasping how people use material world to provide for their living and maintain their social groups. How their economic actions are embedded in non-economic factors: values, ethnicity, religious beliefs, etc. Starting from classical case studies and theories, we will investigate a range of topics: work, production, debt, and – first of all – money. Money – be it a note, a plastic card, or a series of digits encoded on our bank account – serves as a key pointer to crucial factor of our social life: how we understand value and what we do with it.

The course will embrace perspectives of different disciplines: social anthropology, philosophy, economics and history.

Semestr zimowy 2024/25

• Konwersatorium - 30 godzin

Skrócony opis przedmiotu Konwersatorium poświęcone jest antycznym praktykom rytualnym jako czynnikom kulturotwórczym kształtującym literaturę, widowisko, wzorce zachowań społecznych oraz – współcześnie – film i różne formy sztuki i rozrywki cyfrowej. Studenci będą zapoznawać się z zagadnieniami związanymi z głównym tematem zajęć na podstawie tekstów źródłowych (w przekładach na język polski lub ewentualnie angielski) oraz opracowań naukowych, oraz będą badać współczesną (XX i XXI w.) kulturę popularną pod kątem obecności motywów zaczerpniętych z antycznej tradycji religijnej i ezoterycznej.

Semestr letni 2023/24

• Konwersatorium - 30 godzin

Celem Konwersatorium jest pokazanie literackiej figury potwora (chtoniczne bestie, ogry, wampiry, obcy przyjmujący postać sobowtórów ludzi, strzygi, mutanci, itd.) i rozmaitych ról, jakie tradycja potworności narzuca w kulturze współczesnej. Figura potwora służyć będzie rozważaniom nad transgresyjną naturą stworzeń „pomiędzy” człowiekiem a zwierzęciem, cywilizacją a przyrodą, świadomością i nieświadomością, Ziemią a innymi planetami, życiem a śmiercią. Choć część omawianych na Konwersatorium tekstów literackich powstała w epokach dawnych (średniowieczny epos, powieść gotycka i końca XIX wieku), to zajmiemy się przede wszystkim współczesnym odczytaniem dawnych tekstów – spojrzymy np. na Beowulfa przez pryzmat eseju autorstwa J.R.R. Tolkiena, a na Draculę w kontekście opowiadań Angeli Carter.

Semestr zimowy 2023/24

• Wykład monograficzny - 30 godzin

This lecture-based course is designed as an English language proposal for both foreign and Polish students – Doctoral Schools students, MA and BA students of Kolegium "Artes Liberales" and Faculty of "Artes Liberales", and as a general university course - all the students of the University (“ogun”).

Course’s authorial core are lectures designed by prof. dr hab. Jolanta Sujecka, dr Maciej Falski, and dr hab. Michał Moch, Associate Professor of IMOC PAS, in relation to their research work on the Central, Eastern and South-Eastern Europe, the Balkans as well as the area of the Mediterranean, Middle East and Northern Africa, as well as the Arab world.

Semestr zimowy 2023/24

• Konwersatorium - 30 godzin

The course is intended to work out a short history of Western-based capitalism and its main characteristics. It will focus on both an eagle-eye view on European history and a grassroots perspective of looking at social change from below by studying particular case studies. Particular emphasis will be placed on the formation of modern and late-modern European civilization – its foundations, expansions, and crises.

Semestr zimowy 2024/25

• Konwersatorium - 30 godzin

Na zajęciach w zarysie będzie omówiona historia chrześcijaństwa w krajach basenu Morza Śródziemnego, a także historia judaizmu i islamu na tych terenach. Zaprezentowane zostaną też w zarysie relacje i wzajemna koegzystencja wyznawców tych trzech wielkich religii monoteistycznych. Jednym z ważniejszych tematów będą chrześcijańskie ośrodki religijne znajdujące się m.in. w Konstantynopolu, Rzymie, Aleksandrii, Antiochii. Priorytetowo zostanie również przedstawiona Jerozolima jako święte miasto chrześcijaństwa, judaizmu oraz islamu. Podczas zajęć studenci poznają także historię relacji chrześcijan Wschodu i Zachodu z wyznawcami islamu. Omówione będą wybrane teksty liturgiczne powstałe w interesującym nas obszarze geograficznym. Studenci zapoznają się także z podstawowymi cechami sztuki tworzonej na tym obszarze na przestrzeni wieków przez chrześcijaństwo, judaizm i islam.

Semestr zimowy 2023/24

• Wykład konwersatoryjny - 30 godzin

Semestr zimowy 2024/25

• Konwersatorium - 30 godzin

Celem przedmiotu jest monograficzne ujęcie historycznych zagadnień dotykających związków między chrześcijaństwem a szeroko rozumianą chronologią. Kurs, mający formę hybrydową i łączący wykład monograficzny z konwersatorium, ma na celu zmapowanie kluczowych momentów w dziejach chrześcijaństwa, w których dochodziło do istotnych sporów dotyczących różnie pojmowanego czasu oraz wskazanie tego, w jaki sposób kontrowersje te przekładały się na poczucie tożsamości poszczególnych wspólnot chrześcijańskich i relacje pomiędzy nimi.

Semestr letni 2023/24

• Konwersatorium - 30 godzin

Dostępność i rosnąca popularność narzędzi do zautomatyzowanego generowania tekstów i obrazów z wykorzystaniem narzędzi opartych na generatywnej sztucznej inteligencji (AI), przede wszystkim LLM takich jak np. ChatGPT, może prowadzić do nieuczciwych praktyk, zwłaszcza prezentowania tekstów wygenerowanych automatycznie jako prac własnego autorstwa.

Zajęcia mają na celu praktyczne przygotowanie do wykorzystania dostępnych narzędzi generatywnych w sposób zgodny z dobrymi praktykami akademickimi i prawami autorskimi.

Semestr zimowy 2023/24

• Konwersatorium - 30 godzin

Studia nad zagadnieniami teorii cywilizacji: komunikacja transcywilizacyjna, kategorie czasu i jednostki ludzkiej w cywilizacjach Wschodu i Zachodu.

Semestr zimowy 2024/25

• Konwersatorium - 30 godzin

Kurs poświęcony będzie prezentacji wybranych utworów fantastycznych, w których pojawia się wątek robotów (i/lub sztucznej inteligencji) i ich (przyszłego) miejsca w cywilizacji ludzkiej. Na zajęciach teksty literackie omawiane będą w kontekście tekstów teoretycznych i teoretycznoliterackich poświęconych relacjom ludzi i maszyn, a także pojęciom takim jak sztuczna inteligencja czy osobliwość. Ekranizacje omawianych tekstów literackich oraz wybrane epizody fantastyczno-naukowych seriali wzbogacą nasze dyskusje.

Semestr zimowy 2024/25

• Konwersatorium - 30 godzin

Kurs poświęcony porównaniu różnych koncepcji tragedii i tragizmu w odniesieniu do trzech tekstów Szekspirowskich: Hamleta, Makbeta i Króla Leara. Podstawowym problemem poruszanym na zajęciach będzie kwestia zgodności antycznej tragedii, zakorzenionej w strukturze mitycznej, ze światopoglądem chrześcijańskim. Czy w tekstach zaliczanych do wielkich tragedii Szekspira odnaleźć można przeczucie/ zapowiedź wizji przebaczenia, pojednania i zmartwychwstania, która dominuje w późniejszych sztukach Szekspira, zwanych powszechnie romansami. Jeśli tak, to w jaki stopniu omawiane dramaty wpisują się w nasze rozumienie tragedii? Jak Szekspir rozumiał i jak przetwarzał przejęte od starożytnych pojęcie winy tragicznej? W jakim sensie jego tragedie powielają paradygmat kosmicznego determinizmu, który wyznacza drogę bohaterów antycznych? Czy jego światem również rządzi konieczność?

Rok akademicki 2023/24

• Konwersatorium - 60 godzin

Guy Debord domagał się krytyki kina Godarda, za którym nie przepadał, albowiem uważał, że reprezentuje ono karykaturalną wolność i karykaturalną krytykę. „Krytyka” Godarda – zdaniem Deborda – nie wykracza „poza humor typowy dla komików z nocnych klubów”: ponadto nieudolnie posługuje się cytatem. W rezultacie jedyną funkcją godardyzmu jest „zapobieganie sytuacjonistycznemu wykorzystaniu kina i interpretacja pojęcia détournement w taki sposób, aby doprowadzić do jego przechwycenia przez kulturę dominującą”. W największym skrócie powiedziałbym, że głównym zadaniem proponowanego cyklu spotkań, będzie weryfikacja tego szorstkiego (ale czy sprawiedliwego?) sądu Deborda nad Godardem.

Rok akademicki 2024/25

• Seminarium badawcze - 60 godzin

This multidisciplinary and collaborative research seminar embraces different areas of inquiry as well as critical self-reflective approaches to history, linguistics and anthropology. Of special importance are engaged, participatory and decolonial forms of research and social engagement. Our focus are ethnic minoritized/Indigenous communities, including especially speakers of contested languages from all over the world. The seminar will include the inclusion of perspectives and contexts from the Global South as well as revisionist, critical approaches to studying the Global North. Participants will include MA and PhD students as well as researchers and activists representing different disciplines and fields of expertise. The seminar’s participants will actively engage in pursuing new studies, interpretations, understandings and uses of past and present realities in the multifaceted process of decolonization where the voices of Indigenous people and minority groups are often ignored.

Rok akademicki 2024/25

• Konwersatorium - 60 godzin

Seminarium jest poświęcone Światu Śródziemnomorskiemu w całej jego rozciągłości geograficznej i dziejowej, kulturowej i ekologicznej, ze szczególnym uwzględnieniem przełomu czasów nowożytnych i współczesnych (XV-XXI w.). jako międzykontynentalnej rzeczywistości wielu cywilizacji.

Śródziemnomorze jest ujęte jako świat regionów, które swą różnorodnością umożliwiały obecność wielu cywilizacji. Naszym celem będzie m.in. rekonstrukcja Śródziemnomorza przełomu XVIII-XIX w. i jego rozpadu wywołanego europejską ekspansją i towarzyszącymi jej ideami (orientalizm, kolonializm, nacjonalizm i fundamentalizm).

Semestr zimowy 2023/24

• Konwersatorium - 30 godzin

This course attempts to focus on the narrative constructions of disability in contemporary literature and culture. It will be taught in the form of in-class discussions based on selected theoretical readings, essays, short stories, podcasts, and one unabridged novel.

Semestr zimowy 2024/25

• Konwersatorium - 45 godzin

Eksperymentalne konwersatorium wykorzystujące dramat i jego sceniczne realizacje jako świadectwa kondycji ludzkiej w danej epoce. Nie historia dramatu będzie więc jego głównym przedmiotem a próba ukazania na bazie rozwoju formy dramatycznej istotnych przemian związanych z oswajaniem przez człowieka i gatunek ludzki fenomenu życia i jego najistotniejszych aspektów (stosunku do ja, stosunku do my, do natury, do boga/bogów). Celem zajęć jest ukazanie dramatu jako źródła fascynujących badań i rozmyślań z gruntu interdyscyplinarnych i dla takiego wielodziedzinowego a nawet wieloobszarowego grona został przygotowany. Mile widziani filolodzy wszelkiej maści, zwłaszcza klasyczni, historycy, historycy sztuki, psycholodzy, socjolodzy, kulturoznawcy, religioznawcy, etnografowie, prawnicy, biolodzy, medycy, prawnicy, księża, aktorzy i reżyserzy, słowem wszyscy, którzy na serio traktują swoje poszukiwania odpowiedzi na najważniejsze i odwieczne pytania ludzkości.

Semestr zimowy 2024/25

• Konwersatorium - 30 godzin

Rosnąca rola dzieci i młodych ludzi w życiu społecznym kieruje uwagę badawczą w stronę grupy zwykle marginalizowanej i zależnej od decyzyjności dorosłych, choćby z tego względu ciekawej poznawczo. W tym duchu zajęcia oferują wprowadzenie do interdyscyplinarnych studiów nad dzieciństwem, czerpiących z takich dyscyplin, jak socjologia, etnologia, pedagogika, kulturoznawstwo i prawo. Studia nad dzieciństwem łączą namysł nad kulturowym i społecznym konstruktem dzieciństwa, jak i realnymi dziećmi, które coraz częściej stają się współtwórcami projektów badawczych, prowadzone dyskusje dotyczyć więc będą wybranych zagadnień podejmowanych w ramach studiów nad dzieciństwem, jednocześnie oferując przegląd podejść badawczych stosowanych w naukach społecznych i humanistycznych.

Rok akademicki 2024/25

• Wykład - 60 godzin

Wykład poświęcony jest dziejom Śródziemnomorza od XVIII do XXI w.

Semestr zimowy 2024/25

• Konwersatorium - 30 godzin

Zajęcia będą poświęcone podstawom zachowań moralnych w świecie zwierząt. Podczas zajęć omówimy występowanie w świecie zwierząt emocji i zachowań uznawanych za podwaliny ludzkiej moralności. Przedyskutujemy psychologiczne i społeczne komponenty zachowań moralnych w świecie zwierząt oraz spróbujemy odpowiedzieć na pytanie: czy zwierzęta mogą postępować sprawiedliwie?

Semestr zimowy 2024/25

• Konwersatorium - 30 godzin

Encyklopedia literacka - słownikowa lematyzacja wiedzy o autorze i jego twórczości (Jan Kochanowski). Istota zajęć: wybieranie z opracowań twórczości JK problemów badawczych i nadawanie im postaci haseł encyklopedycznych. Zastosowanie modeli językowych sztucznej inteligencji (ChatGPT i tp.) mogłoby nas eksperymentalnie nauczyć, jak wygląda formułowanie problemów badawczych i ich encyklopedyczna lematyzacja. Wykorzystamy tę pomoc w wykonywaniu praktycznych zadań: pisaniu haseł encyklopedycznych dotyczących twórczości pisarza. .

Semestr zimowy 2024/25

• Konwersatorium - 30 godzin

Sztuczna inteligencja to termin obejmujący różne systemy, których funkcjonowanie przypomina działanie ludzi. Systemy takie naśladują nasze postrzeganie zmysłowe, gromadzenie i przetwarzanie danych albo przeprowadzanie rozumowań. Zgodnie z jedną z klasycznych definicji sztucznej inteligencji są to systemy działające w sposób, który zostałby uznany za inteligentny, gdyby było to działanie człowieka.

Sztuczna inteligencja uchodzi za technologiczną nowość, tymczasem jest starsza np. od inżynierii genetycznej. Współcześnie jesteśmy świadkami rozwoju tej technologii dzięki zwiększeniu mocy obliczeniowej komputerów oraz ogromnej ilości danych .Trudno jest wskazać dziedzinę życia, w której się jej nie wykorzystuje. Już dziś prowadzi to do poważnych przemian społecznych, a w przyszłości będą one zapewne jeszcze głębsze. Upowszechnienie systemów sztucznej inteligencji można traktować jak wielki eksperyment społeczny. Możemy być pewni, że będzie on miał poważne konsekwencje etyczne i prawne.

Semestr letni 2023/24

• Konwersatorium - 30 godzin

This course attempts to discuss the reader’s affective experience involved in reading a literary text. Selected works of English and related literature will be discussed to exemplify the ways in which literature can variously affect the reader. Themes discussed throughout the course: reader response theory, literary affect, illness and disability life writing, reading for dealing with trauma and grief, comfort reading, bibliotherapy.

Semestr zimowy 2023/24

• Wykład konwersatoryjny - 30 godzin

Treścią wykładu będą najważniejsze problemy filozoficznoprawne analizowane krytycznie. Zajmiemy się ich wpływem na kulturę intelektualną Europy z uwzględnieniem niektórych nurtów myśli amerykańskiej.

Semestr letni 2023/24

• Konwersatorium - 30 godzin

Adresatami konwersatorium są wszyscy zainteresowani tym, na czym polegają procesy zmian językowych w sferze grzeczności i dążeniu do dobrostanu. Poznaniu praktycznych propozycji zasad komunikacji w różnych sytuacjach będzie towarzyszyć zapoznanie się z kwestiami teoretycznymi takimi jak tabuizacja, eufemizacja, akty mowy, presupozycje i implikatury w komunikacji językowej i in.

Semestr zimowy 2024/25

• Konwersatorium - 30 godzin

Konwersatorium w języku hiszpańskim poświęcone dziedzictwu historycznemu, kulturze i polityce Hiszpanii. Umożliwia zdobycie szerokiej wiedzy na ten temat oraz osiągnięcie wysokiego poziomu języka hiszpańskiego.

Rok akademicki 2023/24

• Konwersatorium - 60 godzin

Problematyka zajęć Histori(e)a oka jest zogniskowana wokół szeroko pojętego zagadnienia wizualności w filozofii. Głównym założeniem zajęć jest próba przemyślenia historii filozofii z perspektywy organu widzenia, a także śledzenie swoistych losów oka jako takiego. Zajęcia są pomyślane jako cykliczne, jednak każdorazowo dotyczą innego zagadnienia w obrębie wizualności.

Zajęcia Histori(e)a oka – kino, to kontynuacja i rozwinięcie poprzednich zajęć z serii Histori(e)a oka. Udział w kursie nie wymaga jednak ukończenia poprzednich zajęć z tego cyklu.

Semestr zimowy 2023/24

• Wykład konwersatoryjny - 30 godzin

Przedmiot dotyczy szczegółowego zagadnienia z zakresu historii filmu, a mianowicie historii filmu dokumentalnego potraktowanego jako filmowy gatunek i zarazem zjawisko socjologiczne.

Semestr letni 2023/24

• Konwersatorium - 30 godzin

Krótkie przedstawienie historii języka greckiego, od czasów najdawniejszych po obecne, dialekty greckie i główne kierunki rozwoju fonetyki i morfologii greckiej.

Rok akademicki 2024/25

• Wykład - 60 godzin

Wykład szkicuje dzieje kultury europejskiego – przede wszystkim łacińskiego – średniowiecza, ukazując jej jedność i różnorodność, trwałość i przemiany na przykładzie najistotniejszych zjawisk na obszarze historii politycznej, społecznej, religii, nauki, sztuki, literatury. Uczy interdyscyplinarnego ujmowania zagadnień kulturowych.

Rok akademicki 2023/24

• Wykład - 60 godzin

Rok akademicki 2024/25

• Wykład - 60 godzin

Kurs poświęcony jest zaprezentowaniu najważniejszych etapów ewolucji kultury francuskiej i włoskiej od średniowiecza po dzień dzisiejszy. Specjalna uwaga poświęcona jest tym zjawiskom kulturowym, które są żywe w czasach nam współczesnych. Oprócz najistotniejszych dla kultury zjawisk takich jak twórczość artystyczna czy literacka, omówione zostanie historia idei czy zmieniająca się w procesie historycznym obyczajowość.

Semestr letni 2023/24

• Wykład - 60 godzin

Semestr zimowy 2024/25

• Wykład - 60 godzin

Celem zajęć jest dostarczenie szerokiego i w miarę wyczerpującego przeglądu zagadnień związanych z historią idei i kultury w orbicie Półwyspu Iberyjskiego od starożytności do końca XVII stulecia z uwzględnieniem rodzących się relacji kolonialnych, zjawisk migracyjnych i wielokulturowości. Dzieje zachodniej części obszaru śródziemnomorskiego postaramy się ukazać jako odpowiedź dla szerszych zjawisk średniowiecznej i wczesnonowożytnej Europy. Kluczowe miejsce na zajęciach zajmować będzie literatura i sztuka rozumiane z perspektywy studiów kulturowych: jako społecznych artefaktów, które są odbiciem, a zarazem miejscem negocjacji kluczowych prądów myślowych dla danej wspólnoty. Zajmiemy się także wewnętrzną złożonością kulturową Hiszpanii (odrębnością Katalonii, kraju Basków, Galicji, Walencji).

Semestr letni 2023/24

• Wykład - 30 godzin

Przedmiotem wykładu będzie historia Portugalii począwszy od epoki napoleońskiej aż po chwilę obecną.

Semestr zimowy 2023/24

• Konwersatorium - 30 godzin

Semestr zimowy 2024/25

• Konwersatorium - 30 godzin

Kurs dla studentów II roku kierunku „Cywilizacja Śródziemnomorska” oraz studentów innych wydziałów, zainteresowanych sztuką średniowieczną. Obejmuje historię architektury i plastyki średniowiecznej w powiązaniach z historią, teologią i liturgią.

Semestr letni 2023/24

• Konwersatorium - 30 godzin

Konwersatorium zostanie poświęcone wspólnocie uczonych europejskich – miłośników i badaczy piśmiennictwa starożytnego i nowożytnego. Celem ich współpracy było stworzenie podstaw ideowych i intelektualnych cywilizacji europejskiej nowoczesnej, ale zakorzenionej w tradycji grecko-rzymskiej. Projekt ten odwoływał się do wypracowanej w średniowieczu koncepcji Europy, lecz modyfikował ją zgodnie z duchem humanistycznego renesansu. Był oparty na wartościach konotujących cycerońskie pojęcie humanitas, adaptowanych w świecie chrześcijańskim. Czerpał z zasobów filozofii antycznej i średniowiecznej. Wspierał się na podstawach filologii i retoryki, kształtował struktury intelektualne (studia indywidualne i uniwersyteckie, akademie), polityczne (koncepcje republikańskie), religijne (reforma Kościoła), a także styl życia elit dworskich, środowisk szlacheckich i miejskich. Oddziaływał na literaturę i sztukę renesansową.

Czy jego elementy przetrwały do współczesności?

Semestr letni 2023/24

• Konwersatorium - 30 godzin

Jednym z uderzających wymiarów współczesnego świata jest zjawisko „powrotu religii” tudzież jej „nowej widzialności” w sferze publicznej. Zjawisko to zostało zauważone i zyskało swój intelektualny wyraz w postaci tzw. zwrotu postsekularnego w humanistyce. Zwrot ten odznaczył się w różnych dyscyplinach, przede wszystkim w filozofii, socjologii i literaturoznawstwie, a także w antropologii czy archeologii. Naszym celem jest podchwycenie inspiracji płynących z dyskursu postsekularnego i skierowanie ich w stronę szeroko rozumianej ikonosfery, czy też kultury wizualnej oraz dziedzictwa. Chcemy pokazać zarówno użyteczność koncepcji wypracowanych w ramach perspektywy postsekularnej, jak i naturalne predyspozycje ikonosfery i dziedzictwa do bycia rozumianymi i badanymi w tych kategoriach. Osoby studenckie otrzymają nie tylko wiedzę na temat ważnych trendów współczesnej humanistyki, lecz również praktyczne umiejętności analizy tekstów i przedmiotów kultury z perspektywy postsekularnej.

Semestr zimowy 2024/25

• Konwersatorium - 30 godzin

Przedmiotem lektury i namysłu staną się najważniejsze, „kultowe” utwory prozatorskie Hermanna Hessego, zwłaszcza zaproponowane w nich konstrukcje tożsamościowe bohaterów. W opinii Tomasza Manna jego twórczość należy do „szczytowych i najczystszych dokonań epoki”. Wnikliwa lektura tekstu literackiego będzie punktem wyjścia do dyskusji o ich aktualności i przydatności we współczesnych nurtach myślenia o indywidualności, modelach wspólnoty, stosunku/wartości indywidualności i wspólnoty.

Semestr zimowy 2024/25

• Konwersatorium - 30 godzin

Podczas zajęć studenci poznają te rozdziały historii kinematografii, które – mimo ogromnego znaczenia dla rozwoju medium – rzadko pojawiają się w popularnych podręcznikach oraz programach nauczania. Zajęcia obejmują zarówno kinematografie peryferyjne (m.in. latynoamerykańskie), jak i niesłusznie marginalizowane aspekty największych przemysłów (m.in. amerykańskie kino eksploatacji). W ramach zajęć studenci poznają znaczenie omawianych tematów w szerokim kontekście ewolucji medium, dyskutują też o zasadach rządzących budowaniem historycznofilmowego kanonu i przyczynach marginalizacji poszczególnych zjawisk.

Semestr zimowy 2024/25

• Ćwiczenia - 30 godzin

Celem przedmiotu jest przygotowanie studentów do egzaminu z historii literatury greckiej. Poza historią kanonu literatury (omówioną pokrótce według gatunków) szczególną uwagę zwraca się na jego kształtowanie oraz recepcję w literaturze i kulturze doby nowożytnej. Ważną rolę w trakcie zajęć odgrywa również mitologia i jej odzwierciedlenie w różnych utworach (nie tylko stricte literackich) tak starożytnych, jak i nowożytnych. Podczas zajęć szczególnej uwadze podlegać będą te mity, postacie, pojęcia etc. które już w starożytności były interpretowane na różny sposób (Elektra, Sokrates, ojczyzna....). Zwraca się uwagę na różne metody analizy literackiej.

Semestr zimowy 2023/24

• Konwersatorium - 30 godzin

Na zajęciach będziemy badać budowę kolejnych utworów Jana Kochanowskiego w celu wyodrębnienia składowych motywów dynamicznych, narracyjnych, czyli wyrażających bieg jakichś zdarzeń w tamtym świecie przedstawionym, po czym będziemy je inwentaryzować, zostawiając na boku (a może osobno indeksując) statyczne motywy opisowe.

Główną korzyść z indeksu motywów odniosą badacze tej twórczości, gdyż otrzymają empiryczny materiał wstępnie skonceptualizowany, reprezentatywny, a nadto pozwalający na porównania z innymi autorami w szerszym kontekście. Wiele motywów narracyjnych pojawia się jako wątki obiegowe w literaturze europejskiej. Ich inwentaryzacja u Kochanowskiego może zachęcić do badań komparatystycznych jego warsztatu.

Ubocznym, choć niebłahym pożytkiem z takiego indeksu może być dostarczenie motywów do rekonstrukcji życiowych doświadczeń Poety, o którego biografii tak mało wiadomo.

Semestr zimowy 2023/24

• Konwersatorium - 30 godzin

Na zajęciach poddamy krytycznej lekturze wybrane najważniejsze opracowania twórczości Jana Kochanowskiego, aby wydobyć z nich wyniki (wnioski, ustalenia) i poddać tę wiedzę ocenie, podsumowując w ten sposób dorobek dotychczasowej nauki. Składają się nań opinie zgodne, sprzeczne, kwestie zgłoszone do przyszłych studiów, i luki w badaniach.

Zajęcia mają podwójny cel: dydaktyczny w postaci nabycia krytycznej wiedzy o dotychczasowych badaniach nad twórczością Kochanowskiego, oraz metodologiczny, polegający na uzyskaniu aktualnego kwestionariusza badawczego zebranego z analizy rzeczywistych badań.

Zajęcia rozpoczynają cykl, który będzie kontynuowany w następnym semestrze, kiedy na warsztat weźmiemy następne opracowania, zaś wyniki ich analizy będziemy dodawać do wykazu opracowanego w tym semestrze.

Rok akademicki 2024/25

• Ćwiczenia - 60 godzin

Przedmiot przeznaczony jest dla studentów, którzy ukończyli podstawowy kurs języka nahuatl i oferuje możliwość kontynuacji nauki. Nahuatl, zwany czasem „łaciną Nowego Świata” jest jednym z najważniejszych języków tej części świata. Powstał w nim największy na kontynencie amerykańskim korpus tekstów pisanych w okresie XVI-XVIII wieku, a liczne warianty tego języka pozostają w użyciu do dziś. W trakcie zajęć uczestnicy pogłębią wiedzę na temat gramatyki i słownictwa języka nahuatl umożliwiającą lekturę oryginalnych tekstów – relacji historycznych, dokumentacji związanej z różnymi aspektami życia oraz literatury indiańskiej. Część zajęć poświęcona jest lekturze dokumentów piktograficzno-alfabetycznych i nauce podstaw paleografii.

Rok akademicki 2023/24

• Ćwiczenia - 60 godzin

Kurs języka starogreckiego (dialekt attycki) skierowany przede wszystkim do osób uczących się także nowogreckiego, bądź zainteresowanych tymi językami. Plan kursu zakłada także wprowadzenie elementów językoznawstwa, a także – dodatkowo – ciekawostek z kultury i historii starożytnej Grecji.

Semestr zimowy 2023/24

• Lektorat - 30 godzin

Semestr zimowy 2024/25

• Lektorat - 30 godzin

Kurs obejmuje systematyczną naukę języka wymysiöeryś (wilamowskiego). To poważnie zagrożony język germański, który jest używany

jedynie w mieście Wilamowice. Do drugiej wojny światowej był on podstawowym narzędziem komunikacji mieszkańców miasteczka. W okresie stalinowskim jego użycie było zabronione, czego konsekwencją był drastyczny spadek liczby użytkowników. W ostatnich latach dzięki działaniom lokalnej społeczności, wspartym przez Wydział „Artes Liberales” sytuacja socjolingwistyczna języka wymysiöeryś poprawia się.

Celem zajęć jest opanowanie języka wilamowskiego w stopniu Komunikatywnym oraz poznanie historii jego użytkowników.

Semestr zimowy 2024/25

• Konwersatorium - 30 godzin

Celem konwersatorium jest pokazanie jak od 150 lat teoria ewolucji wpływa na kulturę popularną, a zwłaszcza inspiruje twórców literatury fantastycznej Podczas zajęć będziemy czytać zarówno teksty literackie z przełomu 19. i 20. wieku (Herbert George Wells, Arthur Conan Doyle) jak i utwory dwudziestowiecznych pisarzy sięgających niekiedy po konwencję science fiction (Kurt Vonnegut, Doris Lessing, William Golding). Omówimy także przykładowe fantazje twórców literatury neowiktoriańskiej (John Fowles, John Darnton, Tracy Chevalier). Kontekstem dla naszych rozważań będą poświęcone teorii ewolucji i biografii jej twórcy teoretyczne teksty pisane od lat 70. ubiegłego wieku autorstwa m.in. Billa Brysona, Richarda Dawkinsa i Edwarda O Wilsona.

Semestr letni 2023/24

• Konwersatorium - 30 godzin

Konwersatorium na temat klasyki kina hiszpańskiego. Próba analizy społeczeństwa hiszpańskiego i zmian w nim zachodzących w latach 50-60. XX wieku na podstawie najważniejszych obrazów kinematografii hiszpańskiej tego okresu.

Semestr zimowy 2024/25

• Konwersatorium - 30 godzin

Główna problematyka wykładu polega na sprecyzowaniu kultury bizantyńskiej wedle najważniejszych parametrów, wyznaczających jej funkcjonowanie, odrębność, a zarazem ciągłość w rozwoju dziedzictwa antycznego i kategorii myśli świata grecko-rzymskiego. W ramach wykładu tradycja bizantyńska zostanie rozpatrzona w świetle kluczy kulturowych, którymi są takie dziedziny jak: teologia i filozofia wschodniochrześcijańska, myśl polityczna i semantyka władzy, bizantyńska paideia, trwanie dziedzictwa antycznego, sztuka i liturgia, mistyka, relacja Wschód-Zachód, oraz żywotność tradycji bizantyńskiej w dniu dzisiejszym